Αυθαίρετα κομμάτια από την «πρώτη» μεταπολίτευση

Τα Τραγούδια της Φωτιάς που γύρισε ο Νίκος Κούνδουρος το 1974 δεν αποτελεί μόνο την κινηματογραφική (παραγωγή Φίνος Φιλμς) καταγραφή των δύο μεγάλων συναυλιών (γεγονότων) που έγιναν εκείνη τη χρονιά στο Καραισκάκη και τη Λεωφόρο με συμμετοχή Μίκη Θεοδωράκη, Γιάννη Μαρκόπουλου, Μάνου Λοίζου κι ενός all star καστ κορυφαίων ερμηνευτών της εποχής (Ξυλούρης, Φαραντούρη, Νταλάρας, Καλογιάννης), αλλά κι ένα μοναδικό ντοκουμέντο της έντονης συναισθηματικής φόρτισης και των μεγάλων προσδοκιών ενός κόσμου που ξαφνικά δε χορταίνει να αναπνέει αέρα ελευθερίας και να ακούει εν εκστάσει συμβολικά τραγούδια σημαντικών συνθετών και στιχουργών. Συνεργάστηκαν επιφανείς διευθυντές φωτογραφίας (Καβουκίδης, Καρύδης – Fuchs, Δανάλης), και κάποια πλάνα μοιάζουν απόκοσμα, όπως οι εμβόλιμες σκηνές αναπαράστασης βασανιστηρίων της χούντας


Ένας χρόνος μετά ακριβώς: Σκηνές από την ταινία “Μαρτυρίες” του Νίκου Καβουκίδη, με την κάμερα να καταγράφει την Πατησίων ως εμπόλεμη ζώνη μετά τη διαδήλωση της 23ης Ιουλίου 1975 κατά την απεργία των οικοδόμων.

«Προτιμούμε να ανήκομεν εις τους Έλληνες»: Η περιβόητη αντιπαράθεση το 1977 στη Βουλή μεταξύ Κ.Καραμανλή και Α.Παπανδρέου στα πλαίσια των συζητήσεων για τη διαδικασία ένταξης της χώρας στην Ε.Ο.Κ. (νυν Ε.Ε.).

Στο πνεύμα της εποχής η ελληνική συμμετοχή στο φεστιβάλ Eurovision του 1975 με τη φολκ σταρ (πρωτοπόρος του φρικο – παραδοσιακού – ροκ – εντέχνου συμπλέγματος) Μαρίζα Κωχ. Το πιο «πολιτικό» και σίγουρα το πιο ελεγειακό τραγούδι που έχει ακουστεί στο διαγωνισμό, με τους στίχους να αναφέρονται στην πρόσφατη τότε τραγωδία της Κύπρου.

Σπάνιο ντου βαρέως λαϊκού στην ελαφρολαϊκή και ντισκοποπ εθνική τηλεόραση: Η Ρίτα Σακελλάριου τραγουδά το «Όσο βαριά είν’ τα σίδερα» του Μητσάκη. Δίπλα της, παιδίσκη, η Κατερίνα Στανίση.

«Γιατί δε γίνεται Παγκόσμιο Κύπελλο θεάτρου;» Ο κυρ Γιώργης (Διονύσης Παπαγιανόπουλος) θυμοσοφεί, λαϊκίζει και στρέφεται κατά του Μουντιάλ του ’78, σ’ ένα από τα ελάχιστα πλάνα που διασώζονται από την τηλεοπτική σειρά  Λούνα Παρκ του Γ.Δαλιανίδη

Η ταινία του Νίκου Περράκη Άρπα Collα βγήκε στις αίθουσες το 1982, αλλά πιάνει ιδανικά το μεταίχμιο μεταξύ των αριστερών ζυμώσεων της μεταπολίτευσης (και του αντίστοιχου lifestyle «αμπέχωνο») και της κατοχύρωσης της εξουσίας από το ΠΑΣΟΚ υπό το φωτισμό νέον των 80s. Εδώ, ο αρχετυπικός εξαρχειώτης αναρχοπανκ Ν.Καλογερόπουλος κυνηγά το φλωροσπιούνο νιου γουειβά (με πλήρη στολή από το Remember) Δ.Πιατά, και απειλεί να κάψει ζωντανό το χουντικο περιπτερά Η.Λογοθέτη.

Το ηλεκτρονικό ιστορικό αρχείο και η ψηφιακή ταινιοθήκη της (πρώην) ΕΡΤ προσφέρεται επίσης για πιο στοχευμένη περιήγηση σε οπτικοακουστικό υλικό από την περίοδο της πρώιμης μεταπολίτευσης (αν και μεγάλο μέρος των θεμάτων βρίσκεται «στη διαδικασία τεκμηρίωσης και τα στοιχεία τους είναι υπό αναζήτηση»)

Δημήτρης Πολιτάκης

Share
Published by
Δημήτρης Πολιτάκης