Σε ένα εξαιρετικά εκτεταμένο πρόγραμμα όπως το φετινό του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, ενδεχομένως οι δεκαπέντε επιλογές να είναι σχετικά λίγες. Από την άλλη, αυτός ο περιορισμένος αριθμός υποχρεώνει σε αυστηρή επιλογή, πράγμα που μόνο καλό μπορεί να είναι. Παρόλα αυτά μερικές επεξηγήσεις ενδέχεται να είναι χρήσιμες.
Η παρουσία μίας και μόνης παράστασης της Επιδαύρου προφανώς δεν σημαίνει πως οι υπόλοιπες δεν παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Η εν λόγω μοναδική επιλογή απλώς απαντά στο ερώτημα: αν, δεδομένης της γενικής οικονομικής δυσπραγίας, μπορούσε να κατέβει κανείς στην Επίδαυρο μία και μοναδική φορά, ποια θα του προτείναμε;
Επίσης, οι παραστάσεις στην κατηγορία του ελληνικού χορού που θα μπορούσε να επιλέξει κανείς είναι ακόμα περισσότερες: η Άρια Μπουμπάκη κάνει πάντοτε ενδιαφέροντα πράγματα, ομοίως και η Λενιώ Κακλέα ή οι Rootless Root, ενώ ενδιαφέρομαι πολύ να ανακαλύψω την Αναστασία Βαλσαμάκη. Οι επιλογές λοιπόν που έγιναν είναι μόνο τόσες καθαρά για λόγους ισορροπίας των ειδών, ενώ και γενικότερα στο χορό υπάρχουν περισσότερες αξιόλογες παραστάσεις από όσες χώρεσαν σε αυτή τη λίστα.
Επεξηγώντας τα λοιπά κριτήρια, θα πω πως προτίμησα αφ’ενός τους πλέον ακριβοθώρητους έναντι άλλων που έχουμε ίσως δει περισσότερες φορές, κι επίσης αυτά που μου κινούν περισσότερο την περιέργεια έναντι πραγμάτων όπου νιώθω κάπως σαν να γνωρίζω εκ των προτέρων τι θα δω. Αρκετοί θα νιώσουν ευλόγως πως αδικήθηκαν, άλλοι θα δουν αγαπημένους τους ξένους καλλιτέχνες να απουσιάζουν από τα προτεινόμενα.
Forced Entertainment – The Complete Works. Μια από τις σημαντικότερες και ιστορικές θεατρικές ομάδες της Αγγλίας καταπιάνεται με το σύνολο του σαιξπηρικού έργου, με τον (απολύτως) δικό της τρόπο. Ένας αφηγητής παρουσιάζει μια τραγωδία ή κωμωδία μέσα σε 45-55 λεπτά, χρησιμοποιώντας αντικείμενα οικιακής χρήσης που παριστάνουν τους χαρακτήρες. Ίσα που προλαβαίνετε.
Γουίλλιαμ Κέντριτζ: Παίξτε τον χορό ακόμα πιο γλυκά. Ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή καλλιτέχνες παγκοσμίως, επανέρχεται στη χώρα μας με μια εικαστική εγκατάσταση μεγάλης κλίμακας. Ο τίτλος παραφράζει ένα ποίημα του Πάουλ Τσέλαν. Κάντε ένα δώρο στον εαυτό σας και περάστε από τον πεζόδρομο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου κάποια από τις νύχτες του Ιουνίου. Αυτό μόνο.
Μαχίν Σαντρί: Από το υπόγειο στην ταράτσα, σκην. Αφσανέχ Μαχιάν. Η ιρανική τέχνη καθηλώνει με την πρωτοτυπία, τη γνώση και το βάθος της σε όλα τα είδη, από τα εικαστικά και το σινεμά μέχρι το θέατρο. Μοναδική ευκαιρία να χαρούμε μια θεατρική ομάδα του Ιράν που δεν γνωρίζουμε. Τολμηρό και συναρπαστικό θέμα.
Κατερίνα Ανδρέου: A Kind of Fierce. Από τις κορυφαίες στιγμές του περυσινού Φεστιβάλ Αθηνών, το σόλο της Ανδρέου επανέρχεται φέτος έχοντας κατακτήσει και το Prix Jardin d’Europe 2016. Αν θέλετε να γνωρίσετε μια από τις μεγάλες ελπίδες του σύγχρονου ελληνικού χορού, μην το χάσετε. Ένα μικρό διαμάντι.
Φιόντορ Ντοστογιέφσκι: Ο Παίκτης Σκην.Φρανκ Κάστορφ – Φόλκσμπύνε. Στα πλαίσια του αφιερώματος του Φεστιβάλ Αθηνών στο βερολινέζικο θέατρο. Ο Φρανκ Κάστορφ αποχαιρετά την Φόλκσμπύνε, με την οποία συνέδεσε το όνομά του επί 25 χρόνια. Μια αληθινή ιδιοφυία του σύγχρονου ευρωπαϊκού θεάτρου, από τους λίγους σκηνοθέτες που παραμένουν συναρπαστικοί ακόμα κι όταν αποτυγχάνουν.
Μαρία Φαραντούρη: Πέρα από τα σύνορα, Συνάντηση με τους Μαρία ντελ Μαρ Μπονέτ – Τζιχάν Τούρκογλου – Άνια Λέχνερ. Η δεύτερη άνοιξη μιας μεγάλης ερμηνεύτριας, που μοιάζει να απολαμβάνει όλο και περισσότερο τους νέους δρόμους που γνωρίζει στην ωριμότητά της. Το κοντσέρτο θα ηχογραφηθεί από την ECM, και κάθε φορά που θα το ξανακούμε θα θυμόμαστε πως ήμασταν κι εμείς εκεί…
Λουιζέττα: το καμαρίνι μιας επανάστασης. Η Έλλη Παπακωνσταντίνου και το ODC Ensemble αντιμετωπίζουν με τρόπο ποιητικό και εμπνευσμένο το ουσιαστικότερο ίσως ζήτημα της εποχής μας: Ποια είναι σήμερα η σημασία των αξιών της επανάστασης που διαμόρφωσε πολιτικά τη σύγχρονη εποχή; Μια site-specific παράσταση σε ένα μαγικό χώρο.
Μαρία Πανουργιά: Ο θρύλος του αγίου Κάρτακ και το μικρό λουλούδι .Ο Ευθύμης Φιλίππου διασκευάζει Γιόζεφ Ροτ, κι η Μαρία Πανουργιά, μετά την επιτυχή της ενασχόληση με τον Μπουλγκάκοφ, επιχειρεί και πάλι να προσεγγίσει θεατρικά ένα σημαντικό μυθιστόρημα.
Γιάννης Σκουρλέτης – bijoux de kant: Οι κόρες / Η νέα ποιητική της Αθήνας Πολυαναμενόμενη η νέα δουλειά ενός από τους σημαντικότερους δημιουργούς των τελευταίων χρόνων. Δύο κόρες αναμένουν τη μητέρα, που παραμένει απούσα. Η αναζήτηση της Αθήνας μέσω του παιχνιδιού και της ποίησης. Σε νέο κείμενο της Γλυκερίας Μπασδέκη, με τη συνεργασία του Χριστόφορου Λιοντάκη στην ποιητική ανθολόγηση.
blitz: Το Ινστιτούτο της παγκόσμιας μοναξιάς. Η ελληνική θεατρική ομάδα με τη μεγαλύτερη απήχηση στο εξωτερικό διασκευάζει Το Μαγικό Βουνό του Τόμας Μαν. Μια τολμηρή ματιά στη σημερινή Ευρώπη,. Οι blitz μοιάζουν να επανέρχονται στην παλαιότερη θεματολογία τους, και το αποτέλεσμα αναμένεται εναγωνίως.
Μέττε Ίνγκβαρτσεν: 69 Στάσεις. Σίγουρα μια από τις παραστάσεις που αναμένεται να συζητηθούν περισσότερο. Τολμηρό θέμα, αλλά και τολμηρή διαχείριση από τη Δανή χορογράφο και χορεύτρια, που θα ζητήσει από το κοινό να αφήσει πίσω του όσα γνωρίζει για το συμβατικό τρόπο παρακολούθησης ενός θεάματος.
Λίλο Μπάουρ: Το κορίτσι που πέφτει, πέφτει, πέφτει. Μια ρηξικέλευθη Ευρωπαία δημιουργός, παλιά συνεργάτις των Complicité, αλλά και του Πήτερ Μπρουκ, συνεργάζεται με μια λαμπρή ομάδα Ελλήνων ηθοποιών, δουλεύοντας πάνω σε κείμενα του σπουδαίου Ντίνο Μπουτζάτι.
Μαρλένε Μοντέιρο Φρέιτας – P.OR.K: Bάκχες – πρελούδιο κάθαρσης. Η ραγδαία ανερχόμενη Πορτογαλίδα χορογράφος με την ομάδα της καταπιάνονται με τόλμη με το θέμα του αριστουργήματος του Ευριπίδη. Τα κατά Νίτσε στοιχεία της τραγωδίας, το απολλώνιο και το διονυσιακό, αλλά κι η Προέλευση του Κόσμου του Κουρμπέ, συναντιούνται στη δουλειά μιας δημιουργού που αναμένεται να μας απασχολεί συχνά στο μέλλον.
Ρόμπερτ Γουίλσον – Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ: Γράμμα σ’ έναν άντρα / Βασισμένο στα ημερολόγια του Νιζίνσκι. Διαβάζοντας τα ονόματα των συντελεστών, αλλά και το θέμα της παράστασης, δεν φαντάζομαι να περιμένετε περαιτέρω σχολιασμό από μένα για να σπεύσετε…
Πέρσες του Αισχύλου (ΘΟΚ), σκηνοθεσία: Άρης Μπινιάρης. Αν είχα να κατέβω μία μόνη φορά στην Επίδαυρο, αυτό θα επέλεγα. Πρώτη σκηνοθεσία στο αρχαίο θέατρο για τον Άρη Μπινιάρη, έναν από τους νέους ανθρώπους που πιστεύουμε περισσότερο στο θέατρο αυτής της χώρας, καθώς έχει καταφέρει να μας καθηλώσει με το πάθος και την πρωτοτυπία της δουλειάς του. Αδημονώ να δω πώς ένας άνθρωπος που δουλεύει πάνω στη μουσική, θα αντιμετωπίσει ένα θεατρικό είδος που προσφέρεται κατεξοχήν για ρυθμική και μουσική αντιμετώπιση.