Τετραήμερη εργασία: Πόσο άλλαξε τις ζωές των ανθρώπων στη Μ. Βρετανία μέχρι τώρα;

Στην αρχή της δοκιμαστικής περιόδου κυκλοφορούσε σαν αστείο αυτό που έλεγαν όσοι δεν συμμετείχαν, σε όσους ξεκινούσαν την τετραήμερη εργασία: «Μην τα κάνετε σκατά, σας ικετεύουμε». Περισσότεροι από 3.300 εργαζόμενοι σε 70 βρετανικές εταιρείες, που κυμαίνονται από ένα μικρό τοπικό fish and chips shop μέχρι μεγάλες χρηματοοικονομικές εταιρείες, ξεκίνησαν στις αρχές Ιουνίου να εφαρμόζουν τετραήμερη εργασία χωρίς μείωση μισθού. 

Το πιλοτικό πρόγραμμα που διαρκεί συνολικά έξι μήνες, διοργανώνεται από την 4 Day Week Global σε συνεργασία με το thinktank Autonomy, το 4 Day Week Campaign και ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και στο Boston College. Η δοκιμή βασίζεται στο μοντέλο 100:80:100. Δηλαδή, 100% της αμοιβής για το 80% του χρόνου, με αντάλλαγμα τη δέσμευση για διατήρηση της παραγωγικότητας στο 100%.

Αν κάτι είναι σίγουρο πλέον παγκοσμίως, είναι ότι οι εργαζόμενοι νιώθουν εξαντλημένοι. Έχουν περάσει πάνω από δύο χρόνια από την έξαρση της πανδημίας, πολλοί έχουν πάθει burnout, κάποιοι έχουν εγκαταλείψει τη δουλειά τους ή δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα, καθώς το ύψος του πληθωρισμού κάνει τους μισθούς να εξαφανίζονται σε χρόνο ρεκόρ.

Τις τελευταίες 11 εβδομάδες όμως, χιλιάδες άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν δοκιμάσει το τετραήμερο πιλοτικό πρόγραμμα -χωρίς περικοπές στους μισθούς τους- που ίσως μπορέσει να βοηθήσει να ξεκινήσει μια νέα εποχή στην εργασία η οποία μπορεί, αν λειτουργήσει σωστά, να έχει επέκταση σε παγκόσμιο επίπεδο. Ήδη, ορισμένοι εργαζόμενοι έχουν δηλώσει ότι αισθάνονται πιο ευτυχισμένοι, πιο υγιείς και τα πηγαίνουν καλύτερα στη δουλειά τους.

Μια διαφορετική ζωή

Η Lisa Gilbert που είναι διευθύντρια υπηρεσιών δανεισμού στην Charity Bank, στη νοτιοδυτική Αγγλία, αποκάλυψε ότι έχει αρχίσει και αλλάζει η ζωή της. Μπορεί πλέον να απολαύσει πραγματικά το Σαββατοκύριακό της γιατί έχει την Παρασκευή για τις δουλειές της και τις προσωπικές της υποχρεώσεις. Φροντίζει τον γιο της και τους δύο ηλικιωμένους γονείς της. Η επιπλέον άδεια την εβδομάδα σημαίνει ότι δεν χρειάζεται πλέον να κάνει τα ψώνια της στις 6 το πρωί του Σαββάτου και μπορεί να αφιερώσει περισσότερο χρόνο στην οικογένειά της. 

Οι ερευνητές μετρούν τον αντίκτυπο που έχει το νέο πρότυπο εργασίας στα επίπεδα παραγωγικότητας, στην ισότητα των φύλων, στο περιβάλλον καθώς και στην ευημερία των εργαζομένων. Στα τέλη Νοεμβρίου, οι εταιρείες μπορούν να αποφασίσουν αν θα διατηρήσουν ή όχι το νέο χρονοδιάγραμμα.

Ωστόσο, η μετάβαση δεν ήταν χωρίς προβλήματα. Η Samantha Losey, διευθύνουσα σύμβουλος σε πρακτορείο δημοσίων σχέσεων στο Λονδίνο, είπε στο CNN Business ότι η πρώτη εβδομάδα ήταν «πραγματικά χαοτική», με την ομάδα της να βρίσκεται πλήρως απροετοίμαστη για να ολοκληρώσει σε πιο σύντομο διάστημα τις εργασίες που αναλάμβανε. Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, που αρχικά πίστεψε ότι είχαν κάνει ένα τεράστιο λάθος με τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα. 

Τελικά η ομάδα της βρήκε γρήγορα τρόπους να λειτουργήσει στην τετραήμερη εργασία. Πλέον, η εταιρεία έχει απαγορεύσει όλες τις εσωτερικές συσκέψεις που υπερβαίνουν τα πέντε λεπτά και όλες οι συναντήσεις με τους πελάτες δεν ξεπερνούν τα 30 λεπτά. Μάλιστα έχουν εφεύρει και μία πατέντα για να μην υπάρχουν ενοχλήσεις. Σαν τα φανάρια οδικής κυκλοφορίας. Όλοι οι υπάλληλοι έχουν στο γραφείο τους ένα φωτάκι. Αν κάποιος συνάδελφος είναι διαθέσιμος να μιλήσει, το έχει ρυθμίσει στο πράσινο χρώμα. Αν είναι απασχολημένος αλλά μπορεί να απαντήσει σε κάτι, είναι πορτοκαλί και αν είναι πλήρως απασχολημένος και δεν θέλει να τον διακόψουν, τότε το φως είναι κόκκινο. 

Μέχρι την τέταρτη εβδομάδα η ομάδα είχε σημειώσει μεγάλη πρόοδο αλλά διατηρείται ένα ποσοστό 25% πιθανότητας να επανέλθει το πρόγραμμα των πέντε ημερών, σε περίπτωση που το επίπεδο παραγωγικότητας πέσει κατά τη διάρκεια της εξάμηνης δοκιμής.

Μέχρι τον περασμένο Ιούλιο, η Ισλανδία ήταν η χώρα που διεξήγαγε το μεγαλύτερο πιλοτικό πρόγραμμα στον κόσμο για τετραήμερη εργασία. Μεταξύ 2015 και 2019, περίπου 2.500 εργαζόμενοι του δημόσιου τομέα πέρασαν δύο δοκιμές κατά τις οποίες δεν υπήρξε αντίστοιχη πτώση στην παραγωγικότητα, αντιθέτως ήταν δραματική η αύξηση στην ποιότητα ζωής και την ευημερία των εργαζομένων.

Απόλυτη προσήλωση όπως σε μία δημόσια βιβλιοθήκη

Ο Gary Conroy, ιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος μιας εταιρείας που παρασκευάζει προϊόντα περιποίησης δέρματος στη νότια ακτή της Αγγλίας, δοκίμασε έναν δικό του τρόπο για να εξασφαλίσει ότι οι υπάλληλοί του παραμένουν παραγωγικοί.

Για δύο ώρες κάθε πρωί και δύο ώρες κάθε απόγευμα, το προσωπικό του αγνοούσε τα email, τις κλήσεις ή τα μηνύματα της ομάδας και παρέμενε επικεντρωμένο στη δουλειά που είχε αναλάβει. Λειτουργούσαν δηλαδή, όπως αν έπρεπε να μελετήσουν σε μία δημόσια βιβλιοθήκη. Τα αποτελέσματα ξεπέρασαν τις προσδοκίες όλων. 

Σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας λογισμικού Asana σε 10.600 εργαζόμενους στις ΗΠΑ τον περασμένο Σεπτέμβριο, οι άνθρωποι περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους σε δουλειές με μεγάλο φόρτο εργασίας. Διαπιστώθηκε ότι αφιερώνουν περίπου το 58% της ημέρας τους σε δραστηριότητες όπως το να απαντούν σε email και να κάνουν μίτινγκ, αντί να εργάζονται πάνω σε αυτό για το οποίο προσλήφθηκαν.

Τετραήμερη εργασία: Το μοντέλο του μέλλοντος; 

Ανάμεσα σε άλλα, η επιπλέον ημέρα εκτός δουλειάς έδωσε χώρο σε πολλούς εργαζόμενους να ξεκινήσουν νέα χόμπι, να εκπληρώσουν μακροχρόνιες φιλοδοξίες ή απλώς να επενδύσουν περισσότερο χρόνο στις σχέσεις τους. Όσοι συμμετέχουν στη δοκιμή έγιναν πιο δραστήριοι. Είτε έχουν ξεκινήσει και παρακολουθούν μαθήματα μαγειρικής ή μαθήματα πιάνου, είτε κάνουν εθελοντισμό, ψάρεμα και πατινάζ ή γενικότερα έχουν βρει νέες ασχολίες που τους ξεκουράζουν και τους κάνουν να νιώθουν πιο ευτυχισμένοι. Και υπάρχουν και εκείνοι που κατάφεραν να βελτιώσουν τη φυσική τους κατάσταση, κάνοντας τις προπονήσεις τους χωρίς να αισθάνονται άγχος που παραμελούν την οικογένεια ή τους φίλους τους.

Κάποιοι παραδέχτηκαν ότι ο περισσότερος χρόνος για τον εαυτό τους, βοήθησε να εξαφανιστεί το σύνδρομο του Κυριακάτικου τρόμου, βελτίωσε την ψυχική τους υγεία και μπόρεσαν να υποδεχτούν κάθε νέα εβδομάδα που ξεκινούσε με πιο θετική στάση αντί να πηγαίνουν στη δουλειά αγχωμένοι. Μένει να περιμένουμε το τέλος Νοεμβρίου για να δούμε αν αυτή η δοκιμή ήρθε για να μείνει στη Μ. Βρετανία και -γιατί όχι- να επεκταθεί και σε άλλες χώρες.

Με πληροφορίες από το CNN και τον Guardian