Σε περίπτωση που δεν το γνωρίζετε ήδη, το Next Top Model επέστρεψε στους τηλεοπτικούς μας δέκτες. Βασισμένο σε μια ιδέα της Τάιρα Μπανκς πίσω στο 2003, το πρότζεκτ έχει συμπληρώσει 24 σεζόν στην Αμερική κι έχει προβληθεί σε πάνω από 30 χώρες.
Σύμφωνα με την περιγραφή της εκπομπής, είναι ο «μεγαλύτερος γυναικείος διαγωνισμός» κι αναζητά «τη σύγχρονη βασίλισσα του μόντελινγκ, η οποία θα έχει την ευκαιρία να κάνει την καριέρα που ονειρεύεται στην Ελλάδα και το εξωτερικό». Πώς θα γίνει αυτό; «Μέσα από σκληρή εκπαίδευση, ρεαλιστικές συνθήκες δουλειάς και επαγγελματική αξιολόγηση από 4 κορυφαίους Έλληνες ειδικούς στον χώρο της μόδας, τα 20 κορίτσια της τελικής φάσης θα έρθουν αντιμέτωπα με την αθέατη πραγματικότητα του μόντελινγκ».
Συνεχίζοντας στην περιγραφή, διατυπώνεται η απορία «ποιες υποψήφιες θα έχουν την προσωπικότητα, την αυτοπεποίθηση και την πειθαρχία να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που κρύβονται πίσω από την τέλεια φωτογραφία μόδας;». Και «πόσα απ’ τα κορίτσια θα καταφέρουν να εφαρμόσουν άψογα τις οδηγίες των κινηματογραφικών συνεργείων και των φωτογράφων σε μια διαφημιστική καμπάνια κάτω από αντίξοες συνθήκες; Και τελικά, ποιες θα καταφέρουν να περπατήσουν με αποφασιστικότητα στην πασαρέλα των ονείρων τους, κάνοντάς τα πραγματικότητα».
Πολλές απορίες τελικά…
https://www.facebook.com/GrMyStyleRocks/posts/233927577276662:0
Το Next Top Model δεν έκανε πρεμιέρα μόνο στην τηλεόραση πριν λίγες μέρες αλλά φυσικά και στον νέο μαζικό τρόπο ενημέρωσης και σχολιασμού, στο καφενείο/χρονολόγιο του Facebook. Η εκπομπή σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως, τόσο όσον αφορά τις υποψηφιότητες όσο και την κριτική επιτροπή, τόσο με διάθεση trolling όσο κι εξετάζοντας τα αιχμηρά σχόλια που γίνονταν εις βάρος των γυναικών που δήλωσαν συμμετοχή λέγοντας πως το ήθελαν και το θέλουν πολύ.
Η ελληνική τηλεόραση πνέει διαρκώς τα λοίσθια, συνεπώς εναποθέτει τις ελπίδες και τη διαφημιστική της δυνατότητα σε προϊόντα όπως οι καθημερινές σειρές με περίσσιο δράμα και φυσικά, στα ριάλιτι (εκεί κι αν περισσεύει το δράμα). Κι όπως έχει δείξει η ιστορία, όσο πιο σκληρό είναι το ριάλιτι, όσο πιο πολύ ευτελίζει ανθρώπινες προσωπικότητες, τόσο πιο καλά πάει στα νούμερα της τηλεθέασης.
Ταυτόχρονα με το Next Top Model, σε άλλο κανάλι προβάλλεται η εκπομπή My Style Rocks. Εκεί οι κριτές σχολιάζουν τις στυλιστικές επιλογές που κάνουν οι συμμετέχουσες βάσει ενός κόνσεπτ, κρίνοντας κάτι δηλαδή καθαρά υποκειμενικό. Σε αυτήν την εκπομπή, είναι που ακούστηκε και το αμίμητο σχόλιο «το ντύσιμό σου μπορεί να είναι οκ για τα βραβεία που πας, αλλά δεν είσαι ωραία οπτικά για το αντρικό κοινό. Αν σε δει κάποιος άντρας έτσι, δεν του βγάζεις χαρά, ενώ οι γυναίκες πρέπει να βγάζουν χαρά στους άντρες».
https://www.youtube.com/watch?v=71Q_qq3PNU8
Γυρίζοντας κανάλι στο σόου που υποστηρίζει ότι στοχεύει να δείξει στις γυναίκες πως είναι ο πραγματικός χώρος της μόδας, τα σχόλια είναι εξίσου ανάρμοστα. Με την ίδια πατριαρχική διάθεση ξεστομίστηκε η νουθεσία από φωτογράφο κριτή πως όσο η κόρη του μένει σπίτι του δεν θα της επέτρεπε να κάνει πλαστικές, γιατί «της μαθαίνω να αγαπάει τον εαυτό της… αν πήγαινε τριάντα και ήταν παντρεμένη, οκ, τότε να τα βρει με τον άντρα της». To σχόλιο αυτό απευθυνόταν σε μητέρα που επέτρεψε στην κόρη της να αλλάξει το σώμα και το πρόσωπο της σε μικρή ηλικία. Σημαντικό είναι και το γεγονός ότι η τρίτη σεζόν του ελληνικού Next Top Model προσπαθεί να πουλήσει ότι πρόκειται να σπάσει τα στερεότυπα της ομορφιάς, με τους κριτές να δέχονται στις οντισιόν κοπέλες που δεν έχουν το ύψος ή το βάρος που είθισται να έχει ένα μοντέλο. Αλλά μέχρι εκεί.
Μετά από το προηγούμενο σχόλιο, μεγάλη κουβέντα άνοιξε για τις πλαστικές επεμβάσεις στις οποίες έχουν προχωρήσει μερικές από τις υποψήφιες. Αφιερώθηκε αρκετός τηλεοπτικός χρόνος στο ζήτημα, μάλιστα η κριτική επιτροπή αναρωτήθηκε ποιος έχει πει σε νέα κορίτσια να κάνουν τέτοιου είδους παρεμβάσεις στο πρόσωπο και το σώμα τους. Προσπερνώντας το ζήτημα της αυτοδιάθεσης και το κατά πόσο ένας άνθρωπος, γυναίκα ή άντρας μπορεί να επιλέξει το ποια θα είναι ακριβώς η εμφάνιση του, δυστυχώς οι κριτές που ευαγγελίζονται ότι θα προσφέρουν στις υποψήφιες τα απαραίτητα εφόδια με την πολυετή τους εμπειρία στον χώρο της μόδας κάνουν πως αγνοούν το πως διαμορφώνονται τα πρότυπα, πρότυπα οι ίδιοι διαμόρφωσαν ράβοντας ρούχα σε συγκεκριμένα μεγέθη και φωτογραφίζοντας με τη βοήθεια του photoshop.
https://www.youtube.com/watch?v=_ySaIsBg6io
Αν σταθούμε στις λέξεις «προσωπικότητα, αντίξοες συνθήκες, σκληρή εκπαίδευση, ρεαλιστικές συνθήκες» της περιγραφής του, το σόου αναζήτησης κορυφαίων μοντέλων έδειξε από το πρώτο του επεισόδιο ότι η προσωπικότητα για την οποία μιλά αφορά το να είσαι πειθήνια ή να έχεις το λεγόμενο και ως «θράσος που θα φέρει νούμερα», οι αντίξοες συνθήκες αφορούν το «με τα ρούχα ήσουν σίγουρα όχι, επίσης σκέφτομαι να σου πω όχι “πήγαινε φάε”» και το «κορμί μπορεί να είναι plus size αλλά τα πόδια είναι από άλλη γυναίκα». Η δε σκληρή εκπαίδευση μάλλον έχει να κάνει με σχόλια τύπου «αν ξεχειλώσεις και να χάσεις αυτό που έχεις γιατί δεν θα αρέσεις ούτε σε εμάς ούτε σε κανέναν», ενώ οι ρεαλιστικές συνθήκες είναι ότι η μόδα απαιτεί φυσικότητα, πλέον το πρότυπο των γυναικών με τα φιλήδονα χείλη δεν το ζητάει η αγορά, τα περιοδικά ερωτικού περιεχομένου τελειώσαν και οι γυναίκες οφείλουν να μην έχουν «όγκους» -αυτή είναι η ορολογία για το ντεκολτέ όπως μας δίδαξε η πρεμιέρα- αφού έτσι αναδεικνύονται καλύτερα τα ρούχα στα ντεφιλέ.
Το κοινό χαρακτηριστικό που έχουν τα δύο πιο «δυνατά» τηλεοπτικά προϊόντα της στιγμής είναι το γεγονός πως οι γυναίκες αποτελούν ένα διαρκές αντικείμενο προς κριτική, ενώ και τα δύο πατάνε στο μοντέλο που θέλει το γυναικείο φύλο ανελεύθερο αφού οφείλει να απολογείται σχετικά με το «γιατί οι γλουτοί του είναι χαλαροί;» (αυτή η ερώτηση έγινε όντως), αν θεωρεί τον εαυτό του κατάλληλο για να περπατήσει σε πασαρέλα μεγάλου οίκου με αυτό το μέγεθος στήθους ή αν μπορεί να ζήσει και με λιγότερα. Να μπορεί να δικαιολογήσει γιατί επέλεξε αυτήν την τσάντα, γιατί βγήκε έξω χωρίς πανωφόρι και τελικά, όντως πιστεύει πως αυτά τα ρούχα αρμόζουν στην περίσταση όταν το κόνσεπτ υπαγορεύει να επιλέξεις outfit για να κάνεις καλή εντύπωση στα πεθερικά σου;
https://www.youtube.com/watch?v=teliQ_kkyhI
Και οι δύο εκπομπές ποντάρουν στο ότι οι τηλεθεατές θα χορέψουν σε ένα εθιστικό γαϊτανάκι περιέργειας σχετικά με το ποια θα αντέξει περισσότερο την λεκτική απαξίωση, ποια θα λυγίσει και πόση ίντριγκα μπορεί να γεννηθεί μεταξύ ανθρώπων που διεκδικούν ένα έπαθλο, ποια είναι τα όρια στην ποθητή λάμψη και φυσικά πόσο εριστικός και εμπαθής μπορεί να γίνει αυτός που κρίνει αν αξίζεις αυτή τη λάμψη ή όχι. Στη χρυσή συνταγή των reality/talent shows του 21ου αιώνα, δηλαδή.
Γιατί τέτοιου είδους τηλεοπτικά προϊόντα είναι επικίνδυνα; Γιατί υπήρξαν υποψήφιες που δήλωσαν ότι τα παρακολουθούσαν από μικρές κι ονειρεύονταν τη μέρα που θα βρεθούν σε αυτό, γιατί ήταν πολλές εκείνες που δήλωσαν ότι θα αλλάξουν τις αποφάσεις που έχουν πάρει για την εμφάνιση τους προκειμένου να είναι αρεστές, γιατί έγινε ακόμα και μάθημα ηθικής περι του ποια είναι καλή μητέρα on air όταν η κριτική επιτροπή συμβούλευσε μια υποψήφια να σκεφτεί καλά αν θέλει να περάσει στην επόμενη φάση καθώς είναι μόλις 7 μηνών το παιδί της και θα είναι μακριά του. Come on.
Γιατί τα κανάλια επενδύουν σε αυτά; Γιατί προφανώς το να κρίνεις ακόμα τις γυναίκες ως πλάσματα που οφείλουν να είναι αιθέρια και να ανταποκρίνονται σε ένα συγκεκριμένο πρότυπο, πουλάει. Όπως και το να στέκεσαι δίπλα σε μια υποψήφια με μαγιό ζητώντας από τους υπόλοιπους κριτές να σε αφήσουν να τη χαζέψεις ή να ζητάς από μια άλλη να φέρει μαζί της κι ένα μαστίγιο όταν επιστρέψει πάλι στο πλατό.
https://www.youtube.com/watch?v=fNKu0CRkpik
Και τελικά αν ο χώρος της μόδας απαιτεί όλα τα παραπάνω για να ανέβεις στο πιο ψηλό του βάθρο, γιατί να τον προβάλλουμε σε πανελλαδική εμβέλεια ως έναν χώρο που οι γυναίκες (και οι άντρες φυσικά) πρέπει να συνεχίσουν να τον επιλέγουν με κάθε κόστος; Μήπως τελικά πρέπει να παραιτηθούμε για λόγους ευθιξίας από τους τηλεοπτικούς μας δέκτες προκειμένου να μην διαιωνίζεται ο σεξισμός και η ευτέλεια;
