Barbie the Album: Πώς το soundtrack της ταινίας γίνεται ορόσημο της pop culture

Το μακρινό 1997, το Δανο-Νορβηγικό συγκρότημα που ακούει στο όνομα Aqua κυκλοφόρησε το single Barbie Girl, ένα τραγούδι με σαρκαστικούς στίχους που ειρωνευόταν την κιτς αισθητική που επικρατούσε στη δανέζικη κοινωνία. Ο μουσικός τύπος της εποχής το αποθέωσε και το τραγούδι έγινε τεράστια επιτυχία σε όλο τον κόσμο πουλώντας εκατομμύρια αντίτυπα. Στην Αγγλία δε, έμεινε στο Νο1 των charts για τέσσερις εβδομάδες και μέχρι και σήμερα παραμένει ανάμεσα στα 20 πιο εμπορικά singles όλων των εποχών. Το τραγούδι αυτό είχε προκαλέσει την αντίδραση της Mattel τότε, που μήνυσε τη δισκογραφική εταιρία των Aqua για καταπάτηση πνευματικών δικαιωμάτων – μέχρι και το ροζ της Barbie αναφέρθηκε σε αυτή την προσφυγή. Η δίκη δεν έγινε γιατί απορρίφθηκε στην Αμερική, και πρωτόδικα και στο Ανώτατο Δικαστήριο, καθώς οι δικαστές έκριναν ότι το τραγούδι προστατεύεται από την ελευθερία του λόγου και είναι απλά σάτιρα. Με τη σειρά της, η εταιρία των Aqua μήνυσε τη Mattel για δυσφήμιση, μια προσφυγή που επίσης κατέπεσε πριν φτάσει στις δικαστικές αίθουσες, με την ιστορική προτροπή των δικαστών που κυριολεκτικά είπαν και στους δύο αντίδικους να “χαλαρώσουν”.

26 χρόνια μετά, οι Aqua δικαιώνονται πλήρως, καθώς η Mattel τους ζήτησε να είναι μέρος του soundtrack της ταινίας “Barbie” της Greta Gerwig σε μία επανεκτέλεση του κλασικού τραγουδιού τους που συμμετέχουν η Nicki Minaj και η Ice Spice, η πιο hip νέα rapper στον κόσμο. Για να ακριβολογούμε, το τραγούδι είναι των rappers και ακούγεται sample του “Barbie Girl”, αλλά ας παραδεχτούμε πως όλοι σκέφτονται το προφανές όταν ακούν το “Barbie World” – αυτός είναι ο τίτλος του επικαιροποιημένου τραγουδιού. Τι είναι αυτό που σκέφτονται; Ότι η σάτιρα των Aqua το 1997 όχι μόνο δεν έβλαψε το brand της Barbie, αλλά το έφερε ξανά στο προσκήνιο και το έκανε relevant στους νέους της εποχής που πρόσκαιρα ζούσαν στη φρενίτιδα της #barbiecore αισθητικής.

Nicki Minaj & Ice Spice στο Barbie World

Τα χρόνια πέρασαν, οι εποχές άλλαξαν και ενώ η Barbie έγινε πιο περιττή από ποτέ, συνέχιζε να πουλάει σε όλο τον κόσμο. Οι ιθύνοντες της εταιρίας κατάλαβαν ότι ήρθε η ώρα να αλλάξουν, για να συμβαδίσουν με τις ανάγκες της εποχής. Προσπάθησαν να κάνουν rebranding σε αυτό το pop icon που για δεκαετίες θέτει τα πρότυπα ομορφιάς και γαλουχεί τα μικρά κορίτσια στην έννοια της θηλυκότητας, γιατί αν έμενε στάσιμο στο τέλος θα καταντούσε απαρχαιωμένο, άρα μη εμπορικό.

Την τελευταία δεκαετία η Barbie πήρε κιλά, έγινε αστροφυσικός και οδηγός νταλίκας, εκπροσώπησε όλες τις φυλές του κόσμου, χρησιμοποίησε αμαξίδιο και γενικά προσπάθησε να δείξει πιο υγιή και συμπεριληπτικά πρότυπα στα κορίτσια. Αυτό όμως δεν ήταν αρκετό, γιατί η Barbie έπρεπε να διαχειριστεί δεκαετίες κριτικής από τους πολέμιους της ότι προωθεί τον σεξισμό θέτοντας πρότυπα που καμία γυναίκα δεν μπορεί να φτάσει και ότι εν τέλει βοηθά στη διατήρηση της πατριαρχικής κοινωνίας. Πώς λοιπόν διαχειρίζεσαι επικοινωνιακά μια branding βόμβα σαν και αυτή; Φυσικά “αγκαλιάζεις” όλα αυτά για τα οποία σε κριτικάρουν οι εχθροί σου και τα αποδομείς, δείχνοντας μεταμέλεια και αλλαγή, χωρίς ποτέ να απολογηθείς. Ταυτόχρονα, δίνεις ένα νέο όραμα συμπεριληπτικότητας και γυναικείας ενδυνάμωσης που βρίσκεται σε πλήρη σύνταξη με τις φεμινιστικές αρχές.

Αυτό ακριβώς προσπαθεί και επιτυγχάνει σε τεράστιο βαθμό η ταινία της Greta Gerwig που φέρνει ξανά στο προσκήνιο την iconic κούκλα σε μία ταινία προσεκτικά γραμμένη ακόμα και στο τελευταίο της κόμμα που ισορροπεί ανάμεσα στο κράξιμο, που τόσο ζητούν οι φεμινίστριες για την Barbie, και στην αποθέωση της Mattel ως ενός νέου φεμινιστικού brand.

Η ταινία, που είναι ξεκάθαρα φεμινιστική ακόμα και αν αντιμετωπίζει προβλήματα διαθεματικότητας, χρειαζόταν ένα αντίστοιχo soundtrack. Ποιος άλλος καλύτερος από τον μάγο της εκλεπτυσμένης pop, Mark Ronson, για να φέρει εις πέρας το έργο αυτό που θέλει να αποτυπώσει μια στιγμή στην ιστορία και να μνημονεύεται στο μέλλον ως ορόσημο της pop κουλτούρας;

Ο Ronson κατάφερε να συγκεντρώσει σε έναν δίσκο μερικούς από τους μεγαλύτερους pop αστέρες της εποχής από όλες τις διαφορετικές διακλαδώσεις της pop που απασχολούν τις μάζες και κυριαρχούν στα charts όλου του κόσμου. 17 τραγούδια που αντιπροσωπεύουν 17 διαφορετικές Barbie και Ken και προσπαθούν να δώσουν κάτι για να γραπωθεί κάθε αγόρι, κορίτσι, άντρας, γυναίκα και κάθε άλλη ταυτότητα φύλου από πάνω τους. Reggaeton, K-pop, disco pop, όλα υπάρχουν στο soundtrack που φιλοξενεί καλλιτέχνες από την Billie Eilish και τον Sam Smith μέχρι τη Lizzo και τη Dua Lipa. O Ronson έπεισε τους καλλιτέχνες αυτούς ότι μπορούν για λίγο να γίνουν camp, για χάρη του soundtrack, διατηρώντας την καλλιτεχνική τους ταυτότητά και ακεραιότητα. Ταυτόχρονα γίνονται  μέρος ενός ιστορικού soundtrack που ακολουθεί πιστά στην αισθητική της ταινίας και συμβάλει στο να ανοίξει ένας αντίστοιχος διάλογος στην κοινωνία.

Το καλύτερο τραγούδι του δίσκου είναι χωρίς αμφιβολία η σπαραξικάρδια μπαλάντα της Billie Eilish “What Was I Made For” που ακούγεται σε ακόμα χαμηλότερη ένταση απ’ ότι συνηθώς τραγουδά η ίδια, προσπαθώντας να “κλέψει” το συναίσθημα των ακροατών της. Τα καταφέρνει με μεγάλη ευκολία, καθώς για όποιον έχει δει την ταινία, κάθε φορά που το ακούει μάλλον θα δακρύζει.

Το “Barbie Dream” του K-pop girl group FIFTY FIFTY είναι το τραγούδι-τσίχλα του δίσκου που θυμίζει το Barbie Girl των Aqua πιο πολύ από οποιοδήποτε άλλο στον δίσκο και θα έλεγε κανείς ότι είναι ενα europop meets K-pop κράμα.

Η disco pop της Lizzo στο Pink κεφαλαιοποιεί το coolness της τραγουδίστριας που μετέτρεψε τη funk στη μουσική του σύγχρονου φεμινισμού και του body positivity.

Η Dua Lipa με το “Dance The Night” χαρίζει τη μουσική της σε μία από τις πιο iconic σκηνές της ταινίας και εξασφαλίζει ότι η pop μπορεί ακόμα να χορευτεί, αν και το τραγούδι συγκριτικά με τα υπόλοιπα του δίσκου είναι πιο generic και λιγότερο συναρπαστικό.

Dua Lipa – Dance The Night ©Tyrell Hampton

Η Charli XCX φέρνει τον αέρα της hyperpop στο “Speed Drive” αποδεικνύοντας ότι, ενώ είναι σπουδαία, παραμένει η πιο υποτιμημένη pop star της γενιάς μας.

Η Ava Max είναι η eurodance γέφυρα με το πρόσφατο παρελθόν και το Sam Smith στο “Man I Am” βουτάει στην 80s τραγουδοποιία, αλλά κάνει το κοινό να πλήττει μουσικά, ακόμα και αν θα περίμενε κανείς να ακούγεται ιδιοφυές ένα queer καλλιτέχνης να ειρωνεύεται μέσα από ένα τραγούδι του την τοξική αρρενωπότητα.

Ο Ryan Gosling φαίνεται μετά τους κοιλιακούς του να έχει αφήσει μια για πάντα τις indie καταβολές των Dead Man’s Bones και του Half Nelson, και τραγουδά ένα ξεκαρδιστικό glam rock κομμάτι που ακούει στο όνομα “I’m just Ken”.

Οι Haim φέρνουν τον απαραίτητο φεμινιστικό indie χαρακτήρα στο τραπέζι με το Home, ενώ οι Tame Impala, με τις ίδιες μουσικές καταβολές, φαίνονται σαν παραφωνία ανάμεσα στους καλλιτέχνες του δίσκου, αλλά τραγουδούν ένα από τα καλύτερά τραγούδια -μάλλον ιντερλούδιο- με το Journey To The Real World που θυμίζει τη synth pop των Pet Shop Boys.

Ο Dominic Fike του Euphoria, η Pink Pantheress, o Kid LAROI και η KAROL G είναι οι απαραίτητοι καλλιτέχνες που χρειαζόταν το tracklist για να μιλήσει στη Gen Z του TikTok και την αισθητική-αχταρμάς που διέπει τη γενιά αυτή, όπου όλα επιτρέπονται σε κάθε έκφανση της ζωής τους.

Ο Fike, ο crooner από το L.A εδώ τραγουδά το πιο chill τραγούδι της ζωής του, που ταιριάζει απόλυτα με την παραλία της Barbie. O Kid LAROI, που μάλλον οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν, μεγαλουργεί στο γλυκερά ηλεκτρονικό rap-pop-rock κράμα που σύστησε ο Post Malone την περασμένη δεκαετία. H KAROL G δίνει άλλο ένα anthem στα εκατομμύρια των θαυμαστών της reggaeton και η Pink Pantheress, που φημίζεται για τo αμφιβόλου αισθητικές ντύσιμο της που παραπέμπει σε receptionist σε ξενοδοχείο ημιπαραμονής στην επαρχία των 90s, γράφει ένα pop διαμαντάκι, το Angel. Τα τραγούδια των παραπάνω καλλιτεχνών είναι ανάμεσα στα καλύτερα του δίσκου. Αν βάλεις στο mixer το grungy/Riot grrrl cover του “Butterflies” των Crazy Town που μετατρέπει το καγκούρικο anthem σε φεμινιστικό ύμνο, τότε καταλαβαίνει κανείς ότι το album αυτό τα έχει όλα και είναι ένα pop μωσαϊκό αντάξιο της επιβλητικότητας και της γκραντιοζιτέ της ταινίας.

Όπως και η ταινία, έτσι και το άλμπουμ προσπαθεί να αποδείξει ότι το ροζ και το glitter μπορούν να είναι οι ασθητικές αναφορές μιας φεμινιστικής επανάστασης στην καθημερινότητα όλων και να εμπνεύσει τους ακροατές να ξανασκεφτούν τα στερεότυπα με τα οποία μεγαλώνουν. Αυτή η σύμπραξη τόσο μεγάλων ονομάτων της μουσικής απλά εντείνει τη σημασία της κυκλοφορίας της ταινίας τη δεδομένη χρονική στιγμή και εξασφαλίζει ότι μιλάμε για ορόσημο στην ιστορία της pop που θα γίνει σημείο αναφοράς όσο τα χρόνια περνούν. Μουσικά ο δίσκος δεν είναι αποκάλυψη, αλλά δεν υπάρχει περίπτωση να μην περάσει κάποιος καλά ακούγοντας τον, βιώνοντας διαφορετικά συναισθήματα. Ακριβώς όπως επιτυγχάνει και η Greta με την ταινία της.