Πριν ένα χρόνο, τρεις παιδικές φίλες είχαν μία «γλυκύτατη» ιδέα, την Ηδίστη- Greece with a twist, μία εταιρεία που μετρά μόλις λίγους μήνες ζωής και δίνει στα αναμνηστικά τον δικό τους χαρακτήρα. Η Μάριον Καμπούρη, η Όλγα Παπαδοπούλου και η Αλεξάνδρα Χαριτάτου είχαν ήδη συναφείς ασχολίες όταν αποφάσισαν να τις συνδυάσουν μαζί με τα βιώματα τους ως τουρίστριες καθώς «μας αρέσουν πολύ τα ταξίδια αλλά παρατηρούσαμε την ένδεια στην εγχώρια τουριστική αγορά καλόγουστων και έγκυρα τεκμηριωμένων αναμνηστικών αντικειμένων». Στόχος τους είναι οι δημιουργίες τους να εμπεριέχουν τη διαχρονικότητα της ελληνικής ιστορίας μαζί με τις σύγχρονες τάσεις τόσο της αισθητικής όσο και των αναγκών του ξένου επισκέπτη.
Κάπως έτσι, ένα έκθεμα στο Μουσείο της Ακρόπολης, μία επιτύμβια στήλη του 6ου π.Χ. αιώνα αφιερωμένη σε μία γυναίκα που λεγόταν Ηδίστη τους έδωσε την ιδέα για την ονομασία. Ο λόγος ήταν η απλότητά της: μόνο διακοσμητικό της ένας κόκκινος φιόγκος. Αυτή η στήλη ήταν απλά η αφορμή. Πλέον μεταξύ των εμπνεύσεων τους βρίσκονται οι Καρυάτιδες, οι ελληνικές παραδοσιακές φορεσιές, η ελιά, το ακροκέραμο. «Αντλούμε έμπνευση από κάθε τι που έχει σχέση με την Ελλάδα. Μπορεί να είναι εικόνες, σύμβολα, έννοιες, αισθήσεις. Μας αρέσει να συνδυάζουμε κάτι ευχάριστο οπτικά με κάτι που έχει ρίζες στην ιστορία ή τον πολιτισμό μας. Η ιστορία, η τοπογεωγραφία, η φύση και η παραδοση κάθε τόπου, και ο συνδυασμός τους, καθιστά κάθε τόπο μοναδικό. Όλα αυτά μας γοητεύουν και ευελπιστούμε σε βάθος χρόνου να μπορέσουμε να προβάλλουμε πολλά από τα γνωστά και άγνωστα στοιχεία της Ελλάδας στις συλλογές μας», εξηγούν στην Popaganda λίγο πριν ορίσουμε την έννοια του «κιτς σουβενίρ».
Το μεγαλύτερο ποσοστό των σουβενίρ που θα φτάσουν στις αποσκευές κάποιου τουρίστα είναι διακοσμητικά που αυτόματα σχεδόν καταλήγουν καταχωνιασμένα σε ντουλάπια και συρτάρια. Με αυτό τον τρόπο έχουμε διαχωρίσει -συνειδησιακά τουλάχιστον- τις δύο λέξεις σουβενίρ και αναμνηστικό, με την πρώτη να ταυτίζεται με «το φολκλόρ και το φτηνιάρικο. Σε αυτό ευθύνεται πολύ ο τομέας της τουριστικής αγοράς που εκμεταλλεύεται επί χρόνια την πάγια ανάγκη του τουρίστα για ένα αναμνηστικό και του πασάρει μαζικά ό, τι πιο φτηνό, κιτς και ανέμπνευστο χωρίς καμιά προσπάθεια ανανέωσης και εκσυγχρονισμού των αντικειμένων εδώ και δεκαετίες. Πλέον η μαζικότητα και το εύκολο κέρδος έχουν ως αποτέλεσμα να βρίσκει κανείς παντού τα ίδια αντικείμενα με μόνη αλλαγή το τοπωνύμιο, να στερούνται τεκμηρίωσης, ποιότητας και εγκυρότητας και πολλές φορές να είναι Greek souvenir, Μade in China!».
Η Ηδίστη λοιπόν αποπειράται να δημιουργήσει καθολικά ελληνικά αναμνηστικά περνώντας τα πρώτα από τα απαραίτητα προσωπικά δοκιμαστικά. Όπως εξηγούν, «βασικός μας γνώμονας όταν σχεδιάζουμε κάτι είναι εάν θα το χρησιμοποιούσαμε κι εμείς οι ίδιες, εάν θα το βάζαμε σπίτι μας, εάν θα το κάναμε δώρο σε κάποιον αγαπημένο. Εάν περάσει αυτό το τεστ το αντικείμενο που σκεφτόμαστε, το παράγουμε. Αυτό σημαίνει πως ό, τι βγάζουμε έχει περάσει το τεστ της δικής μας αισθητικής και δεν εξυπηρετεί μόνο κάποιον εμπορικό στόχο. Προσπαθούμε αυτά που παράγουμε, πέρα από το να είναι καλόγουστα, να εξυπηρετούν και κάποια ανάγκη, να μην είναι δηλαδή αμιγώς διακοσμητικά. Φροντίζουμε να μαθαίνει ο παραλήπτης του αντικειμένου, από ποια εποχή, αντικείμενο, ιστορία είναι εμπνευσμένο και τέλος φροντίζουμε λωστε όλα να έχουν ένα twist, μια ανατροπή, είτε στον σχεδιασμό τους, είτε στην τεκμηρίωση».
Με αυτόν τον τρόπο βρίσκεσαι να χαζεύεις, στο site τους ή στα επιλεγμένα σημεία πώλησης, μαγιώ και είδη θαλάσσης με pop art Καρυάτιδες, μυοτάπητες (η ελληνική ονομασία των mousepad) με τον Παρθενώνα ή τους Ευζώνους και φλυτζανάκια καφέ με πολλά «ματάκια». Στο μέλλον υπόσχονται αναμνηστικά για παιδιά καθώς εκείνα «έχουν μια φυσική περιέργεια και ένα κριτήριο ακατέργαστο, και εν πολλοίς πολύ πιο γνήσιο από αυτό των ενηλίκων» αλλά να βοηθήσουν στην απενοχοποίηση της έννοιας του αναμνηστικού, τοποθετώντας το στην αντίπερα όχθη του ευπρόσδεκτου διακοσμητικού. Προς το παρόν όμως, βρίσκουν νέες περιοχές που μέσα από τις δημιουργίες τους θα αποδοθούν από μία άλλη οπτική γωνία και θα ανακαλυφθούν εκ νέου.
Τα τελευταία χρόνια άλλωστε τέτοιες προσπάθειες αυξάνονται και πολλοί νέοι δημιουργοί ρίχνονται στην αρένα των αναμνηστικών. Όλοι τα βάζουμε κάτω από το μικροσκόπιο ψάχνοντας το διαφορετικό, την όποια διαφορά τους. «Είναι πολύ θετικό για την τουριστική και την ελληνική αγορά γενικά πως έχουν αρχίσει να αναδύονται εταιρείες στο ίδιο μηκος κύματος με την δική μας (όπως οι Salty Bag, Sun of a Beach, Greece is for Lovers, Greece Revisited, Lovegreece, Tagari, Paperkingdom και πολλές άλλες) με πρωτότυπα, καλόγουστα αντικείμενα που ξεφεύγουν από την πεπατημένη των τελευταίων δεκαετιών του κακοφταγμένου σουβενίρ». Έτσι, όπως πιστεύουν και οι ίδιες, οι ξένοι επισκέπτες επιστρέφουν στη χώρα τους με έναν άτυπο μικρό πρεσβευτή της χώρας μας που θα μας βγάλει και ασπροπρόσωπους.
Η Ηδίστη- Greece with a twist βρίσκεται σε επιλεγμένα καταστήματα, στα duty free των αεροδρομίων Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Ρόδου, Ηρακλείου, Άραξου, στο λιμάνι της Πάτρας και φυσικά στο ηλεκτρονικό τους κατάστημα idisti που παρέχει και τις υπόλοιπες πληροφορίες.
