Στις μέρες μας το μανικιούρ γνωρίζει δόξες. Αν ψάξει κανείς στο Pinterest ή στο Instagram θα βρει εκατομμύρια αναρτήσεις, άλλες με ποζάτες σέλφι και τα δάχτυλα σε πρώτο πλάνο, άλλες με οδηγίες για το πιο εντυπωσιακό μανικιούρ στον κόσμο, με νύχια κοντά, με νύχια μακρυά, με νύχια μυτερά, με κατασκευές που μπορεί να θυμίζουν ακόμα και καράβι.
Στην εποχή του διαδικτύου, το μανικιούρ σε όλες του τις εκδοχές, σημαίνει επισκεψιμότητα και κλικς. Απόδειξη ότι το hashtag #nails έχει αναρτηθεί πάνω από 151 εκατομμύρια φορές στο Instagram. Πολλοί nail artists είναι σταρ και αμέτρητες γυναίκες πιστεύουν ότι το μανικιούρ είναι μια μορφή αυτοφροντίδας. Φυσικά υπάρχουν και οι επικριτές που απορρίπτουν αυτή τη μορφή τέχνης ως κάτι επιπόλαιο.
Κατά την περίοδο των lockdowns όμως, που τα κέντρα αισθητικής ήταν κλειστά, έγινε έντονα αντιληπτό ότι δεν πρόκειται για μια απλή ενασχόληση, αλλά για απασχόληση που είχε αφήσει για μήνες πολλούς ανθρώπους χωρίς δουλειά. Πολλές κυβερνήσεις, είχαν κατατάξει τα κέντρα αισθητικής στο τέλος της λίστας με τις επιχειρήσεις που πρέπει να ανοίξουν μετά την άρση των μέτρων, ακόμα και ο Μπόρις Τζόνσον κατηγορήθηκε για μισογυνισμό επειδή αρνήθηκε να εντάξει τις επιχειρήσεις ομορφιάς στα σχέδια εξόδου της κυβέρνησης από το lockdown.
Αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που η κουλτούρα της επιδερμίδας (χρώμα δέρματος, τατουάζ, μακιγιάζ, piercings κτλ.) έχει προκαλέσει αναταραχή σε πολύ φορτισμένα ζητήματα, από ταξικές και φυλετικές διακρίσεις μέχρι την πολιτική αλλά και ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η γέννηση του μανικιούρ δεν μπορεί να αποδοθεί σε μία μόνο κουλτούρα. Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν αιγυπτιακές μούμιες (που χρονολογούνται στο 5.000 π.Χ.) με επιχρυσωμένα νύχια και άκρα δακτύλων βαμμένα με χένα. Περίπου την ίδια εποχή, οι Ινδές έβαφαν τα νύχια τους με χένα, ενώ οι αρχαίοι Βαβυλώνιοι άντρες χρησιμοποιούσαν kohl για να χρωματίσουν τα νύχια τους.
Σύμφωνα με το βιβλίο Nails: The History of the Modern Manicure, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα σετ μανικιούρ από μασίφ χρυσό στη νότια Βαβυλωνία, που χρονολογείται στο 3.200 π.Χ., το οποίο φαίνεται ότι ήταν μέρος εξοπλισμού μάχης. Δεδομένου ότι το μανικιούρ θεωρείται πλέον –και συχνά χλευάζεται ως ανούσιο– γυναικείο χόμπι, η χρήση του σε πεδίο μάχης του δίνει μια άλλη υπόσταση.
Συχνά η δημιουργία του πρώτου «βερνικιού νυχιών» πιστώνεται στους Κινέζους, πηγαίνοντας πίσω στο 3.000 π.Χ. Οι γυναίκες μούλιαζαν τα νύχια τους σε ένα μείγμα με ασπράδι αυγού, ζελατίνη, κερί μέλισσας και βαφές από πέταλα λουλουδιών. Τα τριαντάφυλλα και οι ορχιδέες ήταν τα πιο δημοφιλή. Το αποτέλεσμα ήταν λαμπερά νύχια σε κοκκινωπό ροζ. Τα μακριά, χρωματιστά νύχια (που συνήθως είχαν εξαιρετικά διακοσμητικά προστατευτικά από φύλλα ορείχαλκου με ημιπολύτιμους λίθους) ήταν ένδειξη πλούτου και κοινωνικής θέσης. Δεν μπορούσες να έχεις τέτοια νύχια αν ήσουν κατώτερης τάξης. Η δουλειά στο χωράφι και τα νύχια των 15 εκατοστών δεν μπορούσαν να συνυπάρξουν.
Τα κόκκινα νύχια ανέκαθεν προσδιόριζαν το κοινωνικό και το ταξικό στάτους και τόνιζαν τις κοινωνικές ανισότητες. Τα μέλη της δυναστείας των Μινγκ είχαν κατακόκκινα νύχια με μακριές προεκτάσεις, ενώ οι Αιγύπτιες βασίλισσες Νεφερτίτη και Κλεοπάτρα φημίζονταν για τα κόκκινα νύχια τους. Οι κατώτεροι πολίτες απαγορευόταν να χρησιμοποιούν οποιοδήποτε χρώμα παρά μόνο αν ήταν πολύ ανοιχτό και απαλό. Ειρωνικό αν σκεφτεί κανείς πόσο υποτιμημένες είναι πλέον οι παλ αποχρώσεις. Εξαιρείται φυσικά το κλασικό, γαλλικό μανικιούρ, το οποίο δημιουργήθηκε το 1975 από τον Αμερικανό Jeff Pink, τον πρόεδρο της Orly Nails, και έχει συνδεθεί με τους κοινωνικούς κύκλους της ελίτ.
Στους Γάλλους αποδίδεται επίσης -και συγκεκριμένα στη makeup artist Michelle Menard– το λανσάρισμα ενός γυαλιστερού βερνικιού νυχιών τη δεκαετία του ’20 από βαφή αυτοκινήτου, αν και ήταν διαθέσιμο μόνο σε λίγους. Αυτό άλλαξε το 1932 όταν η Revlon κυκλοφόρησε αυτό που σήμερα πλέον γνωρίζουμε ως βερνίκι νυχιών και πρόσφερε αυτή την εκδοχή μανικιούρ στις μάζες. Η δημοτικότητα των βαμμένων νυχιών συνεχίστηκε για δεκαετίες, ακόμη και σε περιόδους οικονομικής αστάθειας. Μερικές αποχρώσεις, όπως το Rouge Noir της Chanel, έγιναν διάσημες. Το 1995, η συγκεκριμένη απόχρωση που μοιάζει με στεγνό αίμα, έγινε ανάρπαστη χάρη στον χαρακτήρα της Uma Thurman στο Pulp Fiction του Quentin Tarantino και μάλιστα εξαντλήθηκε την πρώτη μέρα που κυκλοφόρησε. Η διαφημιστική εκστρατεία δημιούργησε μια λίστα αναμονής 12 μηνών και εξακολουθεί να είναι το προϊόν της Chanel με τις περισσότερες πωλήσεις.
Το τελετουργικό του να βάψει κανείς τα νύχια του σε έναν επαγγελματία ήταν σε μεγάλο βαθμό προνόμιο των πλουσίων, μέχρι την άνθηση των μικρών νυχάδικων και την τάση που δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια. Η μαύρη κουλτούρα του hip-hop, η σκηνή του dancehall, σταρ της ραπ όπως η Missy Elliott και η Lil’ Kim ή και σειρές όπως το Euphoria, έχουν συμβάλει στο να αναδειχθεί σε μορφή τέχνης. Παρ’ όλα αυτά, χρειάστηκε να υιοθετήσουν πρώτα κάποιες διάσημες λευκές γυναίκες τα εντυπωσιακά, μακριά, γυαλιστερά ή πολύχρωμα και πλουμιστά νύχια για να γίνουν αποδεκτά και να αποτελέσουν τάση. Το μοντέλο Donyale Luna, ήταν η πρώτη έγχρωμη γυναίκα που εμφανίστηκε στο εξώφυλλο της αμερικανικής Vogue, το 1966. Η Janet Jackson στο φουτουριστικό βίντεο του “What’s It Gonna Be?!”, που ερμηνεύει με τον Busta Rhymes το 1998, έχει ακρυλικά νύχια με τρύπημα και κρίκο.
Οι μαύρες γυναίκες έχουν στιγματιστεί επανειλημμένα για την τέχνη των νυχιών. Το 2016 η εγκυρότητα της δουλειάς της συντάκτριας των New York Times, Nikole Hannah-Jones, αμφισβητήθηκε από έναν λευκό συντάκτη σε μια διάσκεψη μέσων ενημέρωσης. Ο οποίος μάλιστα τη ρώτησε αν θα έφευγε για να πάει να φτιάξει τα νύχια της. Η τρεις φορές χρυσή ολυμπιονίκης Αμερικανίδα Florence Griffith Joyner, που κατέχει το ρεκόρ της ταχύτερης γυναίκας στον κόσμο, είδε τα επιτεύγματά της να επισκιάζονται συνεχώς από την εμμονή (και την υπόγεια αποστροφή) των μέσων ενημέρωσης για τα διακοσμημένα ακρυλικά νύχια της.
Και όμως, το 2020, η Kylie Jenner υιοθέτησε και είναι αυτή που αποθεώθηκε γι΄αυτή την τάση.
Σήμερα, η τέχνη νυχιών δεν είναι ένα ασυνήθιστο θέαμα και μάλιστα προσφέρει έναν μεγάλο τζίρο στη βιομηχανία της ομορφιάς. Σε κάθε γειτονιά πλέον θα βρεις αυτό που θες. Από ένα απλό και γρήγορο μανικιούρ, μέχρι ένα απαιτητικό, λιλιπούτειο ζωγραφικό έργο. Σε nail bars, κέντρα αισθητικής και κομμωτήρια γίνονται καταπληκτικές, δημιουργικές δουλειές και η αγάπη για το μανικιούρ έχει μεγαλώσει. Αυτό δεν προκαλεί έκπληξη. Υπάρχει λόγος για τον οποίο καλλιτέχνες όπως ο Chaun Legend (στο πελατολόγιό του συμπεριλαμβάνονται η Kylie Jenner και η Cardi B), η Mei Kawajiri (ονομάστηκε μία από τους δημιουργικούς New Wave 2019 στα British Fashion Awards) και η Betina Goldstein (υπεύθυνη για τα νύχια της Zoë Kravitz και της Florence Pugh) αποκαλούνται «nail artists». Γιατί χάρη και σε αυτούς, το μανικιούρ έχει αναδειχθεί σε μορφή τέχνης. Και θα συνεχίσει να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι κάθε κουλτούρας, φυλής, φύλου και κοινωνικής τάξης.
Πηγή: The Guardian