Έχουμε ακούσει για αρκετές εταιρείες που έφτασαν ένα βήμα πριν την καταστροφή και την εξαφάνιση. Για αγορές όμως; Θα ήταν ποτέ δυνατόν η αποτυχία μίας και μόνο εταιρείας να οδηγήσει σε μαρασμό και κραχ ολόκληρη τη βιομηχανία στην οποία αυτή δραστηριοποιείτο; Κι όμως, όχι απλά όλα αυτά θα ήταν δυνατά σε θεωρητικό επίπεδο, αλλά έχουν συμβεί κιόλας! Πότε; Το 1983 στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Πώς είχε τότε η ιστορία
Ήταν η εποχή που στα ράφια των καταστημάτων μπορούσε να βρει κανείς πάνω από 10 διαφορετικές κονσόλες! Ποιο Xbox και ποιο PlayStation; Μην κοιτάτε τώρα που έχουμε δύο όλες κι όλες (άντε… δυόμισι με την προσθήκη του Wii U). Τότε οι καταναλωτές μπορούσαν να επιλέξουν ανάμεσα σε Atari 2600, Atari 5200, ColecoVision, Coleco Gemini, Mattel Intellivision, Magnavox Odyssey 2 και άλλα πολλά. Κάθε κονσόλα είχε βέβαια και τα δικά της παιχνίδια τα οποία όμως, στην πλειοψηφία τους, ήταν χαμηλής ποιότητας δουλειές που έβγαζαν με ό,τι πόρους είχαν τα σχεδόν ερασιτεχνικά στούντιο της εποχής.
Παράλληλα, σαν να μην έφτανε η ποικιλία της αγοράς, οι κονσόλες είχαν να ανταγωνιστούν και τους υπολογιστές οι οποίοι κάλπαζαν από πλευράς ισχύος. Για να καταλάβετε, η πιο επιτυχημένη κονσόλα της αγοράς, το Atari 2600, διέθετε 128 bytes RAM και επεξεργαστή στο 1,19 MHz και απέδιδε γραφικά ανάλυσης 160×192 pixels! Ο κόσμος είχε αρχίσει να αναρωτιέται για ποιον λόγο να αγοράσει μια κονσόλα, όταν με τα ίδια λεφτά (περίπου $300) μπορούσε να πάρει έναν υπολογιστή στον οποίο εκτός από παιχνίδια, θα έκανε και ένα σωρό άλλα πράγματα!
Εκείνη την εποχή βέβαια, παιχνίδια για τις κονσόλες μπορούσε να φτιάξει ο οποιοσδήποτε! Προγραμματιστές χρειάζονταν και λεφτά για έκδοση –για άδεια από τις εταιρείες ούτε λόγος δεν γινόταν! Κάπως έτσι λοιπόν, θεωρώντας ότι το gaming είναι η κότα με τα χρυσά αβγά της δεκαετίας, άπαντες όρμησαν στο game development, γεμίζοντας ασφυκτικά την αγορά με σκουπίδια τα οποία εν τέλει αποθάρρυναν τους καταναλωτές. Αυτού του είδους τα σκουπίδια ήταν κι εκείνα που έφεραν ολόκληρη τη βιομηχανία του gaming στις ΗΠΑ στην άκρη του γκρεμού!
Θέλοντας να εκμεταλλευτεί τον ντόρο γύρω από το
Pac-Man, η Atari αποφάσισε στα τέλη του 1982 να λανσάρει μια νέα έκδοση του αρχικού τίτλου για το Atari 2600. Το προώθησε λοιπόν όσο δεν πήγαινε, κατασκεύασε και έναν μεγάλο αριθμό από κασέτες (τα λεγόμενα cartridges) του παιχνιδιού και… περίμενε. Οι πωλήσεις όμως ήταν απογοητευτικές αφού εν τέλει, πουλήθηκε μόλις το μισό από το παραχθέν στοκ. Οι απώλειες ήταν τραγικές για την εταιρεία, όμως αυτή δεν το έβαλε κάτω και έχοντας αλλάξει διευθύνοντα σύμβουλο, προχώρησε στο επόμενο blockbuster της, το
E.T.. Βασισμένο στο ομώνυμο φιλμ του
Στίβεν Σπίλμπεργκ, ε, αυτό δεν θα μπορούσε να μην τα πάει καλά. Εκατομμύρια cartridges παρήχθησαν για να καλύψουν τη ζήτηση εν όψει Χριστουγέννων 1983, μόνο που οι έξι βδομάδες (!) που δόθηκαν ως διορία στους δημιουργούς του για να τελειώσουν το παιχνίδι, μάλλον δεν ήταν αρκετές.
Το
E.T. the Extra-Terrestrial θεωρείται ως ένα από τα χειρότερα παιχνίδια όλων των εποχών στο gaming και φυσικά όχι απλά δεν πήγε καλά αλλά πάτωσε! Μάλιστα, η Atari έθαψε τα εκατομμύρια απούλητα cartridges του παιχνιδιού σε χωματερή στο Νέο Μεξικό μόνο που αυτό δεν έλυνε το πρόβλημα: ήταν η δεύτερη αποτυχία για την εταιρεία μέσα σε λίγους μήνες, κάτι που οδήγησε και στη διάσπασή της –το τμήμα των arcades διαχωρίστηκε από το τμήμα οικιακής ψυχαγωγίας και η αρχή του τέλους είχε έρθει. Οι τρίτες εταιρείες που βασίζονταν στο
Atari 2600, άρχισαν να κλείνουν η μία μετά την άλλη. Βλέποντας την πορεία της Atari, ανταγωνίστριές της όπως η Coleco και η Magnavox αποχώρησαν κακήν-κακώς από την αγορά, την ώρα που τα παιχνιδάδικα, μην έχοντας τι να τον κάνουν, έβαζαν τον συρφετό από videogames που τους είχε ξεμείνει σε προσφορά.
Οι πωλήσεις gaming στις ΗΠΑ που το 1982 είχαν φτάσει ακόμα και τα $3 δισ., τρία χρόνια αργότερα μετά βίας άγγιζαν τα $100 εκατ.! Τα «κανόνια» έδιναν κι έπαιρναν με ελάχιστες εταιρείες να αντέχουν την παρατεταμένη κρίση. Χρειάστηκε να έρθει η λύση εξ Ιαπωνίας το 1985 για να σταματήσει η πτώση και να αλλάξει η κατάσταση: μέχρι κι η
Nintendo όμως, υποχρεώθηκε να προωθήσει το
NES σαν “entertainment system” (Nintendo Entertainment System, duh!) και όχι σαν κονσόλα. Τα παθήματα του 1983 έγιναν ωστόσο μαθήματα στις επόμενες γενιές συστημάτων: οι εκδότες και κατ’ επέκταση κι οι ίδιες οι κονσόλες θωρακίστηκαν απέναντι στις «σκάρτες» κυκλοφορίες, την ώρα που οι εταιρείες του χώρου στρέφονταν στην παγκόσμια αγορά, ξεφεύγοντας από τα στενά πλαίσια της εγχώριας.
1983 vs. 2014: Έμεινε μόνο το Νέο Μεξικό
Κάπως έτσι λοιπόν η βιομηχανία του gaming στις ΗΠΑ τη «σκαπούλαρε» το 1983 και έφτασε να κάνει τζίρο $15,4 δισ. το 2014, αριθμός που αναμένεται να είναι ακόμα μεγαλύτερος στο τέλος της φετινής χρονιάς. Το μόνο που είχε μείνει για να θυμίζει εκείνα τα δύσκολα χρόνια, ήταν η αποστολή ανεύρεσης των θαμμένων cartridges του E.T. the Extra-Terrestrial στη χωματερή του
Αλαμογκόρντο στο Νέο Μεξικό. Βρέθηκε περίπου το 10% των κασετών, επιβεβαιώνοντας έτσι τον αστικό μύθο (τον μεγαλύτερο στην ιστορία του gaming) και ξυπνώντας στους, συνταξιούχους πλέον, ιθύνοντες της Atari μνήμες που σίγουρα θα ήθελαν να ξεχάσουν…
