![[Και όσο γλυκαίνω από τις θύμησες και τις τριανταφυλλιές], του Χρήστου Πυθαρά](https://popaganda.gr/wp-content/uploads/2019/02/14991378_1630575106968289_6100419817607109380_o-300x200.jpg)
Με Σειρά Εξαφάνισης (Kraftidioten) *****
Νορβηγία, Σουηδία, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Hans Petter Moland
Πρωταγωνιστούν: Stellan Skarsgård, Pål Sverre Hagen, Bruno Ganz
Διάρκεια: 116’
Ο Nils, ένα πραγματικό υπόδειγμα πολίτη (και βραβευμένος γι’ αυτό το λόγο, μάλιστα) μιας μικρής νορβηγικής πόλης υφίσταται μια κατακόρυφη πτώση στη ζωή του όταν ο γιος του βρίσκεται νεκρός από υπερβολική δόση ηρωίνης. Η επίσημη αιτία θανάτου δεν πείθει τον υπερήλικα πατέρα του, ο οποίος πιστεύει πως για κάποιον άλλο λόγο κείτεται νεκρό το βλαστάρι του. Αποφασισμένος να μάθει τι προκάλεσε αυτό το συμβάν και γεμάτος από οργή, ακολουθεί τα χνάρια του υποκόσμου με μια μόνιμη δίψα για αίμα και δικαιοσύνη. Μια δίψα που θα προκαλέσει έναν πόλεμο συμμοριών και θα ανάψει παλιές βεντέτες. Απίστευτη φωτογραφία, κλιμακούμενη ένταση, διάχυτος λυρισμός και ο Stellan Skarsgård σε έναν κόντρα-ρόλο εκπλήσσει. Μια πληρωμένη απάντηση σε όσους λένε πως η ταινία δράσης είναι ξεκάθαρα αμερικάνικη (ή γαλλική) υπόθεση.
Πείτε το δυνατά: «ο Stellan Skarsgård ηθοποιός δράσης». Ο γεροδεμένος και κατεξοχήν δραματικός ηθοποιός που αναδείχτηκε μέσω του Lars Von Trier (και όχι μόνο), στα γεράματα έγινε ο αιμοδιψής πρωταγωνιστής μιας νουάρ ταινίας δράσης. Βλέπετε ένα οξύμωρο σχήμα εδώ; Μη βιάζεστε…
Μπορεί το Με Σειρά Εξαφάνισης στη βάση του να ακολουθεί μια πλοκή εκδίκησης αντίστοιχη με μια μαφιόζικη ταινία δράσης, μα δίνει μεγαλύτερη έμφαση στο δραματικό της χαρακτήρα και στην ανθρώπινη κατάσταση. Και αυτό κάνει τον γερόλυκο ηθοποιό ιδανικό για να φέρει σε πέρας το ρόλο του βασανισμένου που ζητά την ψυχική του κάθαρση. Μην ξεχνάμε, σκανδιναβική παραγωγή, προφανώς οι ψυχολογικής φύσεως διερωτήσεις θα μπουν σε πρώτο πλάνο και η δράση θα πάρει έναν δευτερεύοντα, υποστηρικτικό ρόλο. Δεν πρόκειται να πήξει ο θεατής σε αμέτρητες καταδιώξεις, βροχές πυρών και καταιγιστικά πλάνα που πρέπει να ειδωθούν σε αργή κίνηση για να κατανοηθεί το τι προβλήθηκε. Ο ρυθμός ξεκινάει από ένα μηδενικό σημείο, αργό και βασανιστικό, για να αρχίσει δειλά-δειλά να επιταχύνει, μέχρι που στο τέλος καταλήγει να είναι γεμάτος ένταση, μια πρόοδος φυσική και καθόλου βεβιασμένη που κρατά το ενδιαφέρον του θεατή αμείωτο.
Λόγος πρέπει οπωσδήποτε να γίνει για τη μοναδική σκηνοθεσία. Αν ο Lars Von Trier κράταγε την περισσότερο ακαδημαϊκή του πλευρά και αποφάσιζε να γυρίσει μια ταινία γεμάτη φόνους, κάπως έτσι θα φαινόταν. Δεν ξέρω αν αυτό οφείλεται στις αναγγελίες θανάτων κάποιων από τους χαρακτήρες της ταινίας που, εν πολλοίς, θυμίζουν τους χωρισμούς σε κεφάλαια των ταινιών του Δανού auteur ή ορισμένα από τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα (πόσο μάλλον η παρουσία του Skarsgård), αλλά η απεικόνιση των σκανδιναβικών τοπίων, το ατελείωτο χιόνι, το μαύρο χιούμορ που δεν προκαλεί γέλιο και η κατά τόπους στυλιστική ακρότητα με μια μικρή δόση παραλόγου, δημιουργούν αυτήν την εντύπωση. Από την ημισκότεινη εισαγωγή της ταινίας μέχρι τον τρόπο που οι ηλιαχτίδες χαϊδεύουν το χιόνι και ο τρόπος με τον οποίο ένα σέρβικο μοιρολόι αναγγέλλει την πτώση ενός πτώματος σε ατελείωτους καταρράκτες –μια πλάγια νύξη στο μυθολογικό Ginnungagap, το αιώνιο χάσμα μέσα στο οποίο χύνονταν οι καταρράκτες των αρχών της Δημιουργίας;- και οι θλιβεροί κλειστοί χώροι που κανένας φωτισμός δεν μπορεί να τους κάνει να φανούν φιλόξενοι, δημιουργούν μια αισθητική πληρότητα, μαύρη στην ψυχή μα αψεγάδιαστη.
Μπορεί, βέβαια, κανείς να πει πως υπάρχουν και ορισμένες στιγμές του σεναρίου που χωλαίνουν, όχι τόσο σε επίπεδο ατάκας αλλά όσον αφορά στην πλοκή. Ορισμένες σκηνές και συμπεριφορές φαίνονται κάπως πιο «εγκυκλοπαιδικές» και όχι απόλυτα βιωματικές όταν έχουμε συγκεκριμένες πράξεις της μαφίας, ενώ σε σύνολο, ο ρόλος του Δούκα είναι αρκετά αμφιλεγόμενος. Ενώ η ερμηνεία του Pål Sverre Hagen (τον θυμόμαστε από το προπέρσινο Kon-Tiki) αναδεικνύει πλήρως την τρέλα του χαρακτήρα του, η ίδια η σεναριακή γραφή του μπορεί να φανεί υπερβολική. Μα όταν από την άλλη έχεις αυτό το μεστό και ολοκληρωμένο χαρακτήρα που υποδύεται ο Skarsgård, τότε το ψεγάδι μοιάζει αμελητέο.
Μια ταινία για την δικαιοσύνη, γενική και προσωπική που κόβει την ανάσα με τη στυλιστική της υπεροχή. Κι ας ξέρουμε ήδη από το πρώτο δεκάλεπτο περίπου ποια είναι η κατάληξη, το θέμα είναι πως θα φτάσουμε εκεί. Και είναι πολύ πιθανόν η πραγματικότητα να απέχει από αυτό το κακοπροαίρετο σενάριο που είχαμε πλάσει στο μυαλό μας. Μην την περάσετε στα ψιλά, δεν της αξίζει. Ούτε αυτής μα ούτε και σε εσάς να χάσετε μια τόσο καλή ταινία.
Παν-δή-μια ***1/2**
Ελλάδα, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Πιατάς
Πρωταγωνιστούν: Αντώνης Αντωνόπουλος, Δημήτρης Πιατάς, Χρήστος Αθανασίου
Διάρκεια: 111’
Ένα βήμα πριν την καταστροφή ολόκληρης της προσωπικής και επαγγελματικής του ζωής και με φόντο την Ελλάδα της Κρίσης, η οποία βρίσκεται προσβεβλημένη από μια απρόσμενη πανδημία ενός ιού γνωστού ως Σύνδρομο Τζοκόντα, ο Κώστας Ανδρέου, μια πάλαι πότε διάσημη τηλεοπτική προσωπικότητα καλείται σε μια εκπομπή που ενδέχεται να τον επαναφέρει στο παλιό του στάτους. Δε γνωρίζει, όμως, πως η συγκεκριμένη εκπομπή είναι στημένη από τον Μπος, έναν τηλεπαρουσιαστή που προσπαθεί να εξευτελίσει τους καλεσμένους του και, στην περίπτωση του Κώστα, να τον προσβάλλει εν ώρα εκπομπής με τον ιό. Συμβολική, δηκτική, με ένα μόνιμα camp χιούμορ που παραπέμπει στο καλαίσθητο trash, ο Δημήτρης Πιατάς συνθέτει ένα σουρεαλιστικό burlesque πανηγύρι το οποίο αποδομεί με διασκεδαστικό τρόπο την πολιτική κατάσταση της χώρας του και όλο τον κόσμο της τηλεοπτικής showbiz. Προσοχή όμως: αν δεν είστε από αυτούς τους αλλόφρονες που μπορούν να εκτιμήσουν την camp γοητεία της παρακμής, μην το διανοηθείτε, καθώς θα το αντιμετωπίσετε ως ένα μάτσο ασυναρτησίες.
Διαβάστε τη συνέντευξη του Δημήτρη Πιατά στον Ιωσήφ Πρωιμάκη.
