Animasyros: Τα κινούμενα σχέδια κολυμπάνε και πάλι στο δαντελένιο νησί

Στο πανέμορφο «δαντελένιο νησί» -όπως το κατέγραψε για πάντα στο ντοκιμαντέρ του (1963) ο σκηνοθέτης Αντώνης Αλμπανόπουλος-, επιστρέφουμε και πάλι φέτος, για να ξεφύγουμε λίγο από τον κόσμο μας, να μπούμε σε έναν άλλο, μαγικό, εκείνο των κινουμένων σχεδίων του αγαπημένου Animasyros που εδώ και 17 χρόνια ζει και μεγαλώνει στον επίσης μαγικό, κυκλαδίτικο αυτόν τόπο. Να δούμε, δίπλα στο αγιάζι, την αλμύρα και τις θάλασσες, ταινίες όπως μόνο εκεί μπορούμε, πολύχρωμες, ασπρόμαυρες, χαρούμενες ή λυπημένες, που ζωγραφίζουν τον άνθρωπο και τον πλανήτη με διαφορετικές μορφές, χρώματα και σχήματα, δείχνουν την πραγματικότητα μέσα από άλλη διάσταση, δίνουν τροφή για σκέψη βαθιά, μας ταξιδεύουν εκεί όπου δημιουργούνται τα όνειρα και τρέφεται η ελπίδα ότι κάτι μπορεί να πάει καλύτερα κάποτε -ή απλώς μας διασκεδάζουν κι ελαφραίνουν την ψυχή μας, όπως τόσο ανάγκη έχουμε.

Καθώς το πλοίο κυλάει μέσα στο ηλιοβασίλεμα προς την πανέμορφη Ερμούπολη της Σύρου που οι φθινοπωριάτικες μέρες τής ταιριάζουν πιο πολύ και από το καλοκαίρι ακόμη, διαβάζω το πρόγραμμα -κι αν προλάβω έστω και τα μισά να δω ως τις 29 Σεπτεμβρίου που τελειώνει, πάλι καλά θα λες, τόσα που είναι. Το ANIMASYROS powered by ΔΕΗ επιστρέφει με το πιο πλούσιο πρόγραμμα στην ιστορία του, λένε όσοι δεν το χάνουν χρόνια τώρα, μέσα σε ατμόσφαιρες χαρούμενες, προβολές, εκδηλώσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, σεμινάρια, πάρτι και μουσικές ωραίες που φέτος χορεύουν σε αφρικάνικους ρυθμούς.

Γιατί κεντρικό αφιέρωμα του Animasyros, είναι το άκρως ενδιαφέρον «Αφρική: μία ήπειρος κινουμένων σχεδίων» που ίσως πολλοί να μην γνωρίζουμε πόσο σημαντικό πυρήνα κινουμένων σχεδίων έχει. Στις οθόνες, ανοιχτών χώρων και κλειστών αιθουσών, ότι θες διαλέγεις: θα προβληθούν συνολικά 261 ταινίες καταξιωμένων και νέων δημιουργών από 50 διαφορετικές χώρες -αρκετές από τις οποίες έρχονται ήδη με διακρίσεις πίσω τους. Οι 118 από αυτές πλαισιώνουν τα οχτώ διαγωνιστικά τμήματα -Διεθνές, Φοιτητικό, K.ID.S, AnimaPride, Εθνικό Διαγωνιστικό, TV & Commissioned Films, Ταινιών Μεγάλου Μήκους & #thisisEU – Ευρωπαϊκές Αξίες-, ενώ οι υπόλοιπες απλώνονται στο παράλληλο πρόγραμμα. Όπως οι έξι ταινίες κινουμένων σχεδίων από τη Σλοβακία και οι δώδεκα νέες ταινίες από την Τσεχία που δίνουν ένα ωραίο δείγμα της δραστήριας σκηνής της Κεντρικής Ευρώπης. Οι τσέχικες μάλιστα, αφιερωμένες στους λιλιπούτειους θεατές, τα πιτσιρίκια που κάθε χρόνο γεμίζουν την πλατεία Μιαούλη και το θέατρο Απόλλων, έρχονται στο νησί σε συνεργασία με το Zlín Film Festival, το ιστορικό φεστιβάλ κινηματογράφου για παιδιά και νέους. Όμως η διοργάνωση δεν ξεχνά και την απέναντι πλευρά του Ατλαντικού, ρίχνοντας το φετινό της βλέμμα στο Μεξικό, με 21 ταινίες μικρού μήκους από νέους και παλιούς Μεξικανούς δημιουργούς.  

«Έχει γίνει σαν μικρή πατρίδα το Animasyros για μένα και όλη την ομάδα», μου έλεγε πέρσι ο πρόεδρος του φεστιβάλ, Βασίλης Κ. Καραμητσάνης που μαζί με την καλλιτεχνική διευθύντρια Μαρία Ανεστοπούλου έδωσαν σάρκα και οστά 17 χρόνια πριν σε μια ιδέα, με στέγη την Ερμούπολη, καθώς ο τότε δήμαρχος Δεκαβάλλας ήταν ο πρώτος που πίστεψε και απάντησε θετικά στην πρότασή τους. «Μια μικρή πατρίδα αγάπης, δημιουργικότητας, ανάσας ιδίως για όλους όσους ζούμε στην Αθήνα και τις μεγάλες πόλεις. Και δεν εννοώ ανάσα από το άγχος γιατί και εδώ το άγχος και η πίεση είναι πάρα πολύ μεγάλη με την αυξανόμενη κλίμακα του φεστιβάλ, αλλά ανάσα ελεύθερης σκέψης, ανάσα συμπερίληψης και ανάσα διεθνούς ενατένισης. Στο Animasyros είτε είσαι επαγγελματίας είτε θεατής είτε απλός φίλος του animation που έρχεσαι από μακριά για να είσαι εδώ, αισθάνεσαι μέρος της διεθνούς κοινότητας των κινουμένων σχεδίων -και είναι καταπληκτικό, είναι μεγάλη υπόθεση αυτό», έλεγε με πλατύ χαμόγελο.

Καλεσμένοι από όλο τον κόσμο είναι φυσικά και φέτος εδώ: σκηνοθέτες και επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου που παρουσιάζουν τις ταινίες τους και συμμετέχουν παράλληλα στις ποικίλες δράσεις της Αγοράς του φεστιβάλ. Η οποία, κάτω από την δυναμική  διεύθυνση της Μαρινέττας ΜΑΚ Κρητικού, αποτελεί πλέον κέντρο αναφοράς για ολόκληρη τη βιομηχανία του κλάδου στην Ανατολική Μεσόγειο. Μάλιστα φέτος ξεκινά μια νέα τριετής συνεργασία με το Φεστιβάλ του Annecy, του μεγαλύτερου φεστιβάλ κινουμένων σχεδίων στον κόσμο, στο πλαίσιο του Pitching Forum. Οι καλεσμένοι, μετά το pitching, τις παρουσιάσεις, τα στρογγυλά τραπέζια, τα σεμινάρια, τα masterclasses, τις  συναντήσεις δικτύωσης, τριγυρνάνε στην αρχοντική πρωτεύουσα των Κυκλάδων, στα όμορφα φθινοπωρινά σοκάκια της, θαυμάζοντας τα αρχιτεκτονήματά της με βλέμμα διαφορετικό από εκείνο του απλού τουρίστα. Ανάμεσά τους φέτος θα είναι και ο Emmanuel Blanchard, ιστορικός και σκηνοθέτης του εμβληματικού docudrama κινουμένων σχεδίων «Notre-Dame de Paris» (2019), που καταγράφει την ιστορία 800 ετών, την καταστροφή και την αναγέννηση από τις στάχτες, του πιο φημισμένου καθεδρικού ναού στον κόσμο.

Η επίσημη έναρξη του μεγαλύτερου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων στην Ελλάδα κι ενός από τα 20 κορυφαία του είδους στην Ευρώπη, γίνεται απόψε στο εμβληματικό θέατρο Απόλλων, με την προβολή, σε πανελλαδική πρεμιέρα, της πολυβραβευμένης ταινίας “Sultana’s Dream” της Isabel Herguera, παρουσία της σκηνοθέτιδας. Ακολουθεί ένα μεγάλο πάρτι στην ωραία Αυλή του (ή αλλιώς Café Hermoupolitan) που συγκεντρώνει έτσι κι αλλιώς τον κόσμο για κουβέντες πάντα μετά τις προβολές.

Το Πνευματικό Κέντρο Ερμούπολης, η έπαυλη Τσιροπινά στην Ποσειδωνία, η Μονή Πατέρων Καπουκίνων στην Άνω Σύρο, η πλατεία Φοίνικα και -για πρώτη φορά φέτος- η συνεδριακή αίθουσα του Επιμελητηρίου Κυκλάδων (αίθουσα Βαλμά), είναι μερικά ακόμη από τα χαρακτηριστικά σημεία του νησιού που απλώνεται το φεστιβάλ στη διάρκειά του με προβολές,  εκδηλώσεις, events και happenings. Παράλληλα φέτος, μέρος από το  πρόγραμμα ταξιδεύει και σε εφτά παραρτήματα του Επιμελητηρίου σε Άνδρο, Μήλο, Μύκονο, Νάξο, Πάρο, Σαντορίνη και Τήνο.

Η γιορτή του animation, θα κλείσει την 17^η χρονιά της με την τελετή απονομής των βραβείων, το Σάββατο 28/9 στο Θέατρο Απόλλων και το καθιερωμένο μεγάλο ανοιχτό πάρτι για όλο τον κόσμο, στο Πνευματικό Κέντρο της πόλης, με θέα την πλατεία Μιαούλη -φέτος γεμάτο αφρικανικούς ήχους που θα επιλέξει ο διευθυντής του Kosmos 93.6, Λεωνίδας Αντωνόπουλος.

Highlights

Για να μην ξεχάσουμε τι δεν πρέπει να χάσουμε, εδώ μερικά από τα highlights του φεστιβάλ που θα ικανοποιήσουν όλα τα γούστα:

• Δείτε όσες από τις έξι ταινίες που χαρακτηρίστηκαν ως οι καλύτερες μεγάλου μήκους των τελευταίων ετών, προλάβετε. Ανάμεσά τους η πολυβραβευμένη  «Sultana’s Dream» της Isabel Herguera, που όπως προαναφέρθηκε ανοίγει το φεστιβάλ: Η Ισπανίδα καλλιτέχνιδα Inés που ζει στην Ινδία, ανακαλύπτει μια φεμινιστική sci-fi ιστορία για τη Ladyland, Γη όπου κυβερνούν οι γυναίκες ενώ οι απομονωμένοι άντρες κάνουν τις δουλειές του σπιτιού, γραμμένη στη Βεγγάλη το 1905 από τη Rokeya Hossain. Γοητευμένη από την ιστορία, ξεκινά ένα μακρύ ταξίδι στην χώρα, για να ανακαλύψει το μοναδικό μέρος όπου οι γυναίκες μπορούν να ζουν ειρηνικά. Αλλά και την πολυβραβευμένη ταινία επιστημονικής φαντασίας «White Plastic Sky» των Tibor Bánóczki και Sarolta Szabó, που αφηγείται ένα ζοφερό μέλλον με τα ζώα και τα φυτά να έχουν εξαφανιστεί και τους  εναπομείναντες ανθρώπους να επιβιώνουν κάτω από πελώριους πλαστικούς θόλους ή το εξαιρετικά επίκαιρο «Mariposas Negras» του Ισπανού David Baute, ταινία για την κλιματική κρίση βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, επίσημη επιλογή στο Φεστιβάλ του Annecy.
• Το κεντρικό φετινό αφιέρωμα «Αφρική: Μια Ήπειρος Κινουμένων Σχεδίων» στη σύγχρονη αφρικανική δημιουργία και παραγωγή κινουμένων σχεδίων, διατρέχει άξια όλους τους πυλώνες του Φεστιβάλ κι αν δεν δεις τα πάντα, έστω κι ένα μέρος του επιβάλλεται να το γνωρίσεις. Οι δημιουργοί κινουμένων σχεδίων Ebele Okoye, Comfort Arthur και Raymond Malinga θα είναι εκεί για να μιλήσουν με το κοινό μετά τις προβολές των ταινιών τους. Συνολικά θα προβληθούν 40 ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους, αναδεικνύοντας αυτόν τον κρυμμένο θησαυρό, το πλούσιο μωσαϊκό της αφήγησης και της καλλιτεχνικής καινοτομίας τους (μέρος του αφιερώματος μπορείτε να δείτε στις 27/9, ώρα 16:00, στο θέατρο Απόλλων). Το αφιέρωμα φιλοξενεί και ταινίες σημαντικών Ευρωπαίων δημιουργών που αποτίουν φόρο τιμής στην Αφρική –όπως η ταινία «Ο Φαραώ, ο άγριος και η πριγκίπισσα» (2022) του θρυλικού, 80χρονου πλέον Michel Ocelot, σε ανοιχτή προβολή στην πλατεία Μιαούλη για όλο τον κόσμο (27/9, ώρα 20:15). Αλλά και εκπαιδευτικά εργαστήρια για παιδιά, έφηβους, ενήλικες, ΑμεΑ και “βετεράνους” (άτομα τρίτης ηλικίας) πάνω στην αφρικανική μάσκα.

• Οι προβολές των 12 ταινιών του Ελληνικού Διαγωνιστικού Τμήματος στο θέατρο Απόλλων, την Πέμπτη (26/9, ώρα 20:15) και στην αίθουσα Βαλμά την Παρασκευή (27/9, ώρα 20:00), είναι must, πάντα γεμάτες κόσμο που αγαπάει το σινεμά μας. Φέτος μάλιστα, πέρα από το Βραβείο Καλύτερης Ελληνικής Ταινίας που αθλοθετεί κάθε χρόνο το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, σε συνεργασία με την ΕΡΤ, προστίθενται το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Έλληνα Δημιουργού και το Βραβείο Ελληνόφωνης φοιτητικής ταινίας.
• Οι ταινίες με LGBTQI+ περιεχόμενο που επέλεξε ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης, από την κατηγορία Animapride, που γιορτάζει 10 χρόνια στο Animasyros (27/9, ώρα 18:00, θέατρο Απόλλων), είναι ένα πολύ καλό δείγμα της συγκεκριμένης παραγωγής. Ο ξεχωριστός σκηνοθέτης διάλεξε για το φεστιβάλ ταινίες που προβλήθηκαν ήδη και στο Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας καθώς οι δύο διοργανώσεις συνεργάζονται.
• Αξίζει το πέρασμα από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη για να πάρουμε γεύση από το VR Lounge που προσφέρει διαδραστικές εμπειρίες, μας μαθαίνει πώς γίνονται οι κινηματογραφικές παραγωγές του είδους και μας δείχνει πώς να πειραματιστούμε κι εμείς με σύγχρονα εργαλεία animation και ζωγραφικής (26+27+28/9, ώρες 12:00-14:00 και 17:00-20:00)

• Ακούμε Έλληνες σκηνοθέτες που μοιράζονται με το κοινό τις εμπειρίες τους για τη δημιουργία ταινιών, στο Greek Animation Talks, με οικοδεσπότη τον σεναριογράφο-ηθοποιό Γιώργο Καπουτζίδη (27+28/9, Πνευματικό Κέντρο, ώρες: 13:00-14:00).
• Πραγματικά ξεχωριστή βόλτα με ηλιοβασίλεμα, θέα και σινεμά παρέα, είναι εκείνη στην ατμοσφαιρική μονή Καπουκίνων, στην Άνω Σύρο, την Κυριακή (29/9, ώρα 19:00), όπου παίζονται ταινίες μικρού μήκους για μικρούς και μεγάλους.
• Η avant-premiere της ταινίας “Looney Tunes: Ο Πόρκι και ο Ντάφι σώζουν τη γη” (“The Day the Earth Blew Up: A Looney Tunes Movie”), βάζει με ανεπίσημο αλλά απολαυστικό τρόπο, την Κυριακή (29/9, ώρα 18:00), τους τίτλους τέλους του φετινού φεστιβάλ, καλώντας μικρούς και μεγάλους, σε μια “περιπέτεια”… επιστημονικής φαντασίας: οι αγαπημένοι Looney Tunes ήρωες, Πόρκι Πιγκ και Ντάφι Ντακ προσπαθούν να ξεδιαλύνουν το μυστήριο ενός ιπτάμενου αντικείμενου που κατέστρεψε τη στέγη του πατρικού τους, το οποίο κινδυνεύουν να χάσουν καθώς δεν έχουν χρήματα να το επισκευάσουν. Να τους βοηθήσουμε!

Το φεστιβάλ ξεκίνησε την Δευτέρα στο ιστορικό Θέατρο Απόλλων της Ερμούπολης, με την τελετή απονομής των βραβείων Emile Awards, που επιστρέφουν, μετά από τέσσερα χρόνια απουσίας, να τιμήσουν τα επιτεύγματα δημιουργών και επαγγελματιών από περισσότερες από 30 χώρες. Τα ευρωπαϊκά βραβεία κινουμένων σχεδίων που πήραν το όνομά τους από τους πρωτοπόρους Γάλλους δημιουργούς Emile Reynaud και Emile Cohl, ήρθαν στην Ελλάδα για πρώτη φορά φέτος, στο πλαίσιο του Animasyros. Στη βραδιά δόθηκε το Lotte Reiniger Lifetime Achievement Award –τιμητικό βραβείο στο όνομα της πρωτοπόρας Γερμανίδας σκηνοθέτιδας Lotte Reiniger (1899-1981), για το συνολικό έργο και την εξαιρετική συνεισφορά ενός δημιουργού στον κόσμο του animation-, στον σπουδαίο Εσθονό animator και δάσκαλο Priit Pärn.

17ο ANIMASYROS powered by ΔΕΗ
Σύρος, Ερμούπολη και άλλες τοποθεσίες, έως τις 29 Σεπτεμβρίου

Είσοδος δωρεάν σε όλες τις προβολές ταινιών και στις συζητήσεις στο Θέατρο Απόλλων και στο Επιμελητήριο Κυκλάδων (Αίθουσα Βαλμά), με σειρά προτεραιότητας.

Όλες οι πληροφορίες και το πρόγραμμα: https://animasyros.gr/