Categories: ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Ένα Καφενείο του 1972 γίνεται ο πυρήνας του νέου project του Νίκου Βαβδινούδη

Ο Νίκος Βαβδινούδης, από το 1992 μέχρι και σήμερα, με συνοδοιπόρο τη φωτογραφική μηχανή του και ποικίλες, ανεξίτηλες εικόνες που ξεπηδούν από τις ατομικές και ομαδικές εκθέσεις που έχει πραγματοποιήσει ανά τα χρόνια, έχει καταφέρει μέσω της τέχνης του να σπάσει το πολυπόθητο φράγμα των συνόρων και να εξαπλώσει το έργο του στο εξωτερικό. Με έδρα τη Θεσσαλονίκη και καταγωγή από τα Σανά Χαλκιδικής, ο φωτογράφος εξειδικεύεται στην αρχιτεκτονική φωτογραφία, στο πορτραίτο και στην φωτογραφία τροφίμων, ενώ συνεργάζεται με μουσεία, κατασκευαστικές και εκδοτικές εταιρίες, αρχιτεκτονικά γραφεία, βιομηχανίες και ξενοδοχεία. Από το 1999 διατηρεί το www.studiovd.gr με τον Χρήστο Δημητρίου. Έργα του έχουν βραβευθεί σε φωτογραφικούς διαγωνισμούς σε Ελλάδα και εξωτερικό, με χαρακτηριστικό παράδειγμα εκείνο του διαγωνισμού του «Travel Photographer Of Τhe Year», στον οποίο οι φωτογραφίες από το project, «Πρόσωπα + Προσωπεία»  βραβεύτηκαν στην κατηγορία People & Cultures Portfolio – TRIBES, καταφέρνοντας να ξεχωρίσουν ανάμεσα σε χιλιάδες συμμετοχές από ολόκληρο τον κόσμο.

Το καλοκαίρι του 2015, οι φωτογραφίες του Νίκου Βαβδινούδη εκτέθηκαν στο Royal Geographical Society του Λονδίνου, ενώ έχει συνεργαστεί και με το FLUX Laboratory στο πλαίσιο των 100 χρόνων του κινήματος DADA, παρουσιάζοντας για πρώτη φορά σε ελβετικό κοινό την σειρά «Faces + Masks» στη Ζυρίχη τον Γενάρη του 2016 και τον Απρίλιο του ίδιου έτος στη Γενεύη. Η έκθεση ταξίδεψε τον Σεπτέμβριο του 2016 στη Μάλτα, τον Νοέμβριο στο Πεκίνο και από τον Φεβρουάριο έως και τον Ιούλιο του 2017, πήρε σάρκα και οστά στην Μελβούρνη μέσω του ελληνικού μουσείου της Μελβούρνης στα πλαίσια του Virgin Australia Melbourne Fashion Festival.

Κάπου στα Σανά Χαλκιδικής, υπάρχει ένα καφενείο που αποτέλεσε τον πυρήνα της έμπνευσης για τη δημιουργία του τελευταίου project του, με τίτλο «Καφενείο». Έχοντας ιδρυθεί το 1972 από τους γονείς του Νίκου Βαβδινούδη, Γάκη και Μαρίκα, 45 περίπου χρόνια μετά την ίδρυσή του, συνεχίζει να αποτελεί ένα αναπόσπαστο Στέκι της περιοχής, ξυπνώντας έντονες αναμνήσεις και συναισθήματα. Το πόνημα του φωτογράφου, βασίζεται σε πορτραίτα, τόσο των  ιδιοκτητών του καφενείου και γονιών του, όσο και των θαμώνων που συχνάζουν σε αυτό από το 1972 μέχρι σήμερα και έχουν καταφέρει να αναπτύξουν μεταξύ τους μία διαδραστική σχέση.

Με αφορμή το νέο του Project, ο φωτογράφος Νίκος Βαβδινούδης απάντησε στις ερωτήσεις της Popaganda.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Πώς γεννήθηκε η ιδέα του συγκεκριμένου project που θέτει στο επίκεντρό του ένα Καφενείο του 1972 και ποια η προσωπική σύνδεση μαζί του; Στο poject επικεντρώθηκα σε ένα κομμάτι της ελληνικής παράδοσης, στο καφενείο των γονιών μου, που λειτουργεί ανελλιπώς επί 45 χρόνια στα Σανά Χαλκιδικής από το 1972, όταν και γεννήθηκα. Θέλησα να δημιουργήσω ένα επετειακό αφιέρωμα το οποίο να απεικονίζει τον τρόπο με τον οποίο οι θαμώνες περνούν τις ώρες τους στον χώρο του Καφενείου από το ξεκίνημά του μέχρι και σήμερα. Το project παρουσιάζει πορτραίτα των ιδιοκτητών του καφενείου –και γονιών μου– καθώς και των θαμώνων που συχνάζουν σε αυτό από το 1972 και έχουν καταφέρει να αναπτύξουν μεταξύ τους ανά τα χρόνια μία σχέση διαδραστική. Σε κάθε φωτογραφία αναφέρεται το όνομα του ανθρώπου, η ημερομηνία γέννησης, το επάγγελμα σε ορισμένες περιπτώσεις, καθώς και μία φράση για το τι σημαίνει το καφενείο γι’ αυτόν. Άνθρωποι με μια μυρωδιά  αυθεντικότητας, ειλικρίνειας και αλήθειας. Δε μπορώ να ξέρω αν η φωτογράφιση έγινε συνειδητά, γιατί τα βιώματά μας βγαίνουν με διάφορους τρόπους στην επιφάνεια. Αυτό που ξέρω σίγουρα είναι ότι πρόκειται για ένα αποτέλεσμα της επαγγελματικής μου επάρκειας ως φωτογράφου και της προσωπικής μου θέσης των πραγμάτων με σύμμαχο το φωτογραφικό μέσο. Απέφυγα τον εσωτερικό χώρο για την φωτογράφιση, καθώς ο εξωτερικός πέτρινος τοίχος, υπάρχει αναλλοίωτος από την πρώτη μέρα της λειτουργίας του καφενείου, αποτελώντας τη βάση, τον λίθο της αφήγησης. Η τυπολογία ολοκληρώθηκε με την χρήση του λευκού φόντου, με αποτέλεσμα το κάθε πορτραίτο να παραμένει ακέραιο. Στις φωτογραφίες που προέκυψαν, δεν υπάρχει κανένας εννοιολογικός λαβύρινθος αλλά ούτε κάποιο νοσταλγικό πρόσημο. Τα πρόσωπα και οι λέξεις τους, αυτά θα περιγράψουν το καφενείο με τρόπο βιωματικό, πιθανόν να απαντήσουν σε ερωτήματα για την πορεία μου ως άνθρωπος και φωτογράφος. Ακόμη, η δημιουργία μελλοντικά μιας εγκατάστασης-έκθεσης στον εξωτερικό υπαίθριο χώρο του καφενείου, για να υπάρχει μια αμεσότητα και να ξεφύγουμε από τα όρια των τοίχων και του χώρου, θα ήταν ιδανική.

Ποια η σημαντικότητα του Καφενείου ως χώρου συνάθροισης των ανθρώπων; Το καφενείο, αποτελεί ένα αναπόσπαστο κοινωνικό κύτταρο της Ελλάδας, είτε σε αστικές, είτε σε επαρχιακές δομές, και επιτυγχάνει να διατηρεί ακόμα την δυναμική του μέσα στο διαδικτυακό σύμπαν του παρόντος. Λειτουργεί ως χώρος συνεύρεσης και βασικός θεματοφύλακας της καθημερινότητας των ανθρώπων. Τον χειμώνα το καφενείο είναι το κέντρο της κοινωνικής ζωής του χωριού. Είναι το μέρος στο οποίο διασταυρώνονται ωραίες στιγμές, πολλές αναμνήσεις, γέλια, κάποιες στιγμές και κλάματα. Δεν είναι μόνο τόπος ανάπαυλας και σκέψεων. Είναι θύλακας από μνήμες,  βιώματα, ακούσματα, μέθη και αναμνήσεις. Το καφενείο είναι από τα πιo ακραιφνή σημεία κάθε τόπου, όχι μόνο γιατί είναι το κέντρο του χωριού, αλλά γιατί είναι μία πηγή πληροφοριών με τον υπόλοιπο κόσμο. Ο θαμώνας θα μάθει όλα τα  νέα και θα πάρει τις απαντήσεις στις απορίες του.

Η σκιαγράφηση ανθρώπων της καθημερινότητας, αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα των πορτρέτων σας; Όλα τα είδη φωτογραφίας έχουν τη δυναμική τους. Με ενδιαφέρει πάνω από όλα η καλή φωτογραφία. Αν και δεν τα πάω και πολύ καλά με τις κατηγορίες με μαγεύει η φωτογραφία πορτραίτου. Το πορτρέτο είναι πολύ ενδιαφέρον, αλλά ταυτόχρονα δύσκολο. Συναντώνται σε αυτό πολλά στοιχεία μυθοπλασίας, τραγικότητας, αλληγορίας, αγάπης. Έρχεσαι αντιμέτωπος με τα συναισθήματά σου . Με τη σκιαγράφηση ανθρώπων της καθημερινότητας εμπνέομαι και μελετώντας τους με το μέσο της φωτογραφίας  ίσως μπορέσω να κατανοήσω και το δικό μου μυστήριο, τον εαυτό μου.Με τις εικόνες μου προσπαθώ να αποδώσω μια ιστορία του ανθρώπου που φωτογραφίζω,να δημιουργήσω μια λέξη που να μπορεί κάτι να πει για την εποχή που ζούμε. Θέλω να απεικονίζονται στην φωτογραφία οι μνήμες μου, τα βιώματά μου, τα ακούσματά μου, η αλήθεια μου.

H κουλτούρα και η παιδεία του νεοέλληνα, είναι ικανή να γεννήσει το ζωηρό ενδιαφέρον τόσο για τη φωτογραφία όσο για την τέχνη γενικότερα; H κουλτούρα και η παιδεία του Έλληνα βρίσκονται σε ικανοποιητικό επίπεδο. Δεν αρκεί αυτό που συμβαίνει στο εκπαιδευτικό κομμάτι, αλλά το τι συμβαίνει αργότερα, τι δυνατότητες έχεις να εξελίξεις αυτό που κάνεις και μετά τις σπουδές σου. Αυτό βέβαια που λείπει είναι η ανάπτυξη σχέσης και η σύνδεση της φωτογραφίας με τις υπόλοιπες τέχνες.

Έργα σας έχουν βραβευθεί σε φωτογραφικούς διαγωνισμούς σε Ελλάδα και εξωτερικό. Στον διαγωνισμό του «Travel Photographer Of Τhe Year» για παράδειγμα, οι φωτογραφίες από το project «Πρόσωπα + Προσωπεία» βραβεύτηκαν στην κατηγορία People & Cultures Portfolio – TRIBES  ανάμεσα σε χιλιάδες συμμετοχές ανά τον κόσμο. Ποια η απήχηση της δουλειάς σας στο εξωτερικό συγκριτικά με την Ελλάδα; Οι διακρίσεις είναι πάντα ευπρόσδεκτες και χάρηκα ιδιαίτερα για τη συγκεκριμένη, πόσο μάλλον όταν αφορούν μια προσωπική εργασία. Διαπιστώνω ότι οι φωτογραφίες έχουν απήχηση στο παγκόσμιο κοινό και ότι άξιζε τελικά τον κόπο να πραγματοποιηθούν. Η δύναμη της φωτογραφίας στην παρούσα φάση εντοπιζόταν στο να κάνει γνωστό το συγκεκριμένο έθιμο σε ένα ευρύτερο κοινό το οποίο μπορεί να βρίσκεται και πέρα των συνόρων της Ελλάδας όπως και αποδείχτηκε. Κάθε αναγνώριση είναι σημαντική, σου τονώνει το ηθικό, σου δίνει ανάσες να συνεχίσεις.

Ως καλλιτέχνης που έχει καταφέρει να εξαπλώσει τη δουλειά του, πόσο εύκολο είναι για έναν νέο φωτογράφο να σπάσει το φράγμα των συνόρων και να διαδώσει την τέχνη του; Το 2017 υπολογίζεται ότι έχουν παραχθεί  δεκατέσσερα τρισεκατομμύρια φωτογραφικές εικόνες. Η ψηφιακή εποχή στην οποία ζούμε μας βοηθάει να γίνουμε όλοι φωτογράφοι με μέσο είτε ένα κινητό είτε μία φωτογραφική μηχανή. Ένας πραγματικός καλλιτέχνης πρέπει να προσπελάσει την ευκολία του φωτογραφικού μέσου. Θεωρώ ότι η ισορροπία και το μέτρο είναι καλοί πυλώνες. Ο καλλιτέχνης πρέπει να ρισκάρει και να νοιάζεται για την καλλιέργειά του. Οι τέχνες είναι συγγενικά πρόσωπα. Τέλος να προσθέσω ότι το τρίπτυχο της επιτυχίας για να καταφέρεις να σπάσεις  το φράγμα των συνόρων. Αυτό είναι: δουλειά, δουλειά, δουλειά.



Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Σίγουρα η παράδοση της χώρας μας είναι ανεξάντλητη. Το επόμενο project αφορά τη φωτογράφιση εθίμων σε όλη την Ελλάδα στο πλαίσιο και στο ύφος των φωτογραφιών της φωτογραφικής μου σειράς ” Faces + Masks ”(Πρόσωπα + Προσωποία ). Βέβαια ένα τόσο μεγάλο project χρειάζεται μια χορηγία και βρίσκομαι στην αναζήτησή της. Βλέποντας την απήχηση της συγκεκριμένης δουλειάς, μου γεννήθηκε η ιδέα να αναδείξω τις εστίες παράδοσης σε όλη την Ελλάδα. Αυτό βέβαια με την συνδρομή ενός εξειδικευμένου επιστήμονα και ιδρύματος, οι οποίοι θα καταγράψουν τα λαογραφικά και άλλα στοιχεία έτσι ώστε να γίνουν γνωστοί οι θύλακες της παράδοσης σε ένα ευρύτερο κοινό. Προς το παρόν απολαμβάνω το ταξίδι της συγκεκριμένης εργασίας, το οποίο δεν έχει τελειώσει ακόμη.

Λουίζα Σολομών-Πάντα