Ο τρόπος των Bokomolech

Μπορεί να μην ακούμε καινούρια τραγούδια τους κάθε λίγο και λιγάκι, μπορεί να περνάνε σιωπηλές περιόδους, όμως τα τελευταία 25 χρόνια οι Bokomolech δεν έχουν πάψει να είναι παρόντες. Ξεκινώντας πίσω στα 90s, πλάι σε θρυλικές μπάντες όπως οι Make Believe και οι Honeydive, αποτέλεσαν εξέχοντες «παίκτες» της θρυλικής, πια, σκηνής που κινήθηκε στον απόηχο του grunge, στο δρόμο που εν πολλοίς χάραξαν labels σαν τη Hitch Hyke και τη Studio II (οι ίδιοι ηχογραφούσαν για λογαριασμό της πρώτης). Και λίγο πριν πέσει η αυλαία των 10s, συνεχίζουν να κάνουν αυτό που τους εκφράζει και αγαπούν, χωρίς να νιώθουν βετεράνοι απέναντι στη νέα γενιά εγχώριων εναλλακτικών συγκροτημάτων. 

Είναι κάπως σαν ο χρόνος να μην αφορά τους Bokomolech, σαν να κυλάει σχετικά για τους ίδιους. Και σε αυτή του τη «στροφή» τους βρίσκει ξανά ενεργούς, να κυκλοφορούν νέο EP με τίτλο Bright New Darkness (Inner Ear), έρχεται μια επταετία μετά την τελευταία τους δουλειά Mass Vulture.

Προβληματίζονται, όμως, έστω και λίγο, για το πότε και πώς θα έρθει κάθε φορά το επόμενο δισκογραφικό βήμα; «Μας αγχώσει δεν μας αγχώσει, έχουμε καταλάβει με τα χρόνια ότι όταν τα κομμάτια ωριμάζουν και κατασταλάζουν σε μια μορφή, τότε βγαίνουν. Δεν έχουμε την πίεση του επαγγελματία μουσικού να πρέπει να βγάζουμε δουλειά οπωσδήποτε», λέει με ειλικρίνεια η μπασίστρια της μπάντας, Λίλα Κατερινάκη ένα βράδυ που η μπάντα έχει μαζευτεί για ακόμη μία πρόβα στο Στούντιο Ηχορύπανση. 

«Παρόλο που είχαμε κι άλλο υλικό αποφασίσαμε να βγάλουμε το EP», εξηγεί ο frontman τους, Δημήτρης Ιωάννου. «Είπαμε, δεν πειράζει, ας βγάλουμε ό,τι έχουμε έτοιμο μπας και αυτό μας δώσει μια ώθηση να βρισκόμαστε συχνότερα». Παραδέχεται βέβαια πως το γεγονός πως δεν βρίσκονται και τόσο συχνά, είναι πιθανότατα ένας από τους βασικούς λόγους που τους κάνουν, ακόμη και μετά από τόσα χρόνια, να μην χάνουν ακόμη την όρεξή τους. Αυτό που τους κινεί, λέει, είναι το συναίσθημα. «Εκεί νομίζω ότι είναι και το ατού μας, δεν είναι η τρομερή τεχνική, είναι το συναισθηματικό φορτίο της μουσικής. Αν βαρεθείς κάτι, δεν πρόκειται να σου βγει».

Είναι το ίδιο να έχεις συγκρότημα στα 20 και στα 40; Πρόκειται για ένα εύλογο ερώτημα στο οποίο παραδόξως, αυτός που θα απαντήσει αμέσως αρνητικά είναι ο Τάσος Πρωτόπαπας – που είναι και λιγότερα χρόνια από τους υπόλοιπους στη μπάντα. «Όταν είσαι μικρός έχει ένα σουρεαλισμό αυτό το πράγμα που ανατροφοδοτείται. Δηλαδή κάνεις πιο πολλή παρέα με τους άλλους, μιλάτε για μουσική, ανακαλύπτετε τον κόσμο μαζί κι αυτό δίνει μια πολύ καλή δυναμική στη μουσική. Όταν είσαι μικρός είσαι και πιο αιθεροβάμων κι αυτό σου δίνει έξτρα πόντους», λέει. Σε νεότερες ηλικίες δηλαδή υπήρχε «μια άγνοια κινδύνου» όπως συμπληρώνει ο Δημήτρης Ιωάννου. 

Κάτι για το οποίο οι ίδιοι οι Bokomolech, λόγω χαρακτήρα, μπορεί να μην καυχιούνται, αλλά οι fans το αντιλαμβάνονται ως παράσημο, είναι ότι το 1997 ταξίδεψαν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού για να δουλέψουν με τον «πολύ» Steve Albini. Κι εγένετο Jet Lag (Hitch Hyke), ένας από τους πιο σημαντικούς αγγλόφωνους δίσκους που έχουν κυκλοφορήσει ποτέ στην Ελλάδα. Όταν τους ρωτάς για τη συγκεκριμένη εμπειρία, θυμούνται τον παραγωγό ως έναν πολύ προσγειωμένο συνεργάτη που δεν έδειχνε να έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του. Μάλιστα την επόμενη μέρα από τους Bokomolech, στο στούντιο του Albini θα πήγαινε ο Trent Reznor για να ηχογραφήσει τα τύμπανα για το Fragile και ο παραγωγός είχε άγχος για το τι σόι χαρακτήρας θα ήταν ο εγκέφαλος των Nine Inch Nails από κοντά.

«Το Bright New Darkness είναι σχεδόν εντελώς πολιτικό. Ένας από τους λόγους είναι ότι δεν μπορώ να γράφω πια για έρωτες όπως έγραφα στα 20 μου. Μετά την κρίση ειδικά, μας απασχολεί όλους πολύ περισσότερο το τι συμβαίνει γύρω μας» – Δημήτρης Ιωάννου

Βέβαια από αυτό το ταξίδι, εκτός από το δίσκο επέστρεψαν στην Ελλάδα και με μερικές ωραίες ιστορίες στις αποσκευές τους. Ο Δημήτρης Ιωάννου θυμάται γελώντας μια από αυτές: «Μία από τις ημέρες που ήμασταν εκεί ήταν και η 4η Ιουλίου. Μας την είχε δώσει off ο Albini κι εμείς κάναμε τουρισμό. Γυρίσαμε το βράδυ και πιάσαμε να δουλέψουμε πάλι, γυρνάει και μας λέει “Α, πήρε και ο Dave Grohl τηλέφωνο, έπαιζαν σήμερα με τους Foo Fighters κι είπε να πάμε VIP όλοι, αλλά του είπα ότι έχουμε δουλειά. Μου είπε θα με πάρει αύριο για πρωινό αλλά αυτό συνήθως σημαίνει, “άντε γαμήσου, τα λέμε του χρόνου”». O Steve Albini κρατά αντίστοιχα τις καλύτερες εντυπώσεις από τους Bokomolech όπως μαρτυρούν όσα έλεγε πριν τέσσερα χρόνια στη μεγάλη συνέντευξη που είχε δώσει στην Popaganda και τον Θεοδόση Μίχο: «Είναι υπέροχοι άνθρωποι. Πέρα από τη μουσική τους που μου αρέσει, εκτιμώ το ότι τόσα χρόνια συνεχίζουν μαζί χωρίς να μετατρέπουν τη μπάντα στο κέντρο της ύπαρξής τους. Τώρα που το σκέφτομαι, η προσέγγισή τους μοιάζει πολύ με αυτή των Shellac».

Όμως πέρα από το Jet Lag και τις ωραίες αναμνήσεις οι Bokomolech κράτησαν και κάτι ακόμη από τον Albini. Όταν ξαναμπήκαν στο στούντιο με τον Coti K στην καρέκλα του παραγωγού για να ηχογραφήσουν το Slowburner (Hitch Hyke, 1999), προσπάθησαν να ανασυστήσουν τον τρόπο με τον οποίο είχαν δουλέψει με τον άνθρωπο που υπήρξε πίσω από δίσκους των Pixies, των Nirvana και της PJ Harvey, μεταξύ πολλών άλλων. Ηχογράφησαν δηλαδή ζωντανά, μέθοδο που ακολούθησαν ξανά μαζί με τον Coti K για το φρέσκο Bright New Darkness. «Οι Boko, ήρθαν σε μένα μετά από την δουλειά τους με τον Steve Albini, οπότε θυμάμαι να νιώθω λίγο νευρικότητα. Είχα να ακούσω το κομμάτι αυτό από τότε (γενικά δεν ανατρέχω στο παρελθόν μου) και τώρα που το ακούω μου αρέσει πολύ. Επίσης πρέπει να σας πω, ότι περίπου 20 χρόνια μετά, ξαναδουλέψαμε μαζί για τον νέο δίσκο τους», σχολίασε πρόσφατα στην Popaganda και τον Παναγιώτη Μένεγο ο Coti K για τη νέα τους δουλειά, στην οποία εισάγουν λίγο πιο έντονα ηλεκτρονικά στοιχεία. 

Το EP «διαβάζεται» κι ως μια ενιαία αφήγηση, αν προσέξετε τους τίτλους. Πράγμα βέβαια που οι Bokomolech δεν το είχαν σχεδιάσει εξ’ αρχής. Λένε πάντως πως είναι μια δουλειά πολιτική: «Το Mass Vulture ήταν αρκετά πολιτικό, το Bright New Darkness είναι σχεδόν εντελώς πολιτικό. Ένας από τους λόγους είναι ότι δεν μπορώ να γράφω πια για έρωτες όπως έγραφα στα 20 μου. Μετά την κρίση ειδικά, μας απασχολεί όλους πολύ περισσότερο το τι συμβαίνει γύρω μας», λέει ο Δημήτρης Ιωάννου. 

Δημιουργούν λοιπόν έχοντας απόλυτη επίγνωση της περιρρέουσας ατμόσφαιρας σε πραγματικό χρόνο, αλλά είναι τελικά εύκολο να μην πέσεις στην παγίδα της νοσταλγίας κάθε φορά που πιάνεις να γράψεις μουσική, ειδικά όταν έχεις συνδεθεί με μια άλλη χρονική φάση των μουσικών πραγμάτων και σε ένα βαθμό απευθύνεσαι σε όσους σε άκουγαν και τότε; Για τους Bokomolech φαίνεται πως ναι, είναι εύκολο, μιας και «ουσιαστικά κάνουμε αυτό που μας αρέσει», λέει αφοπλιστικά ο Τάσος Πρωτόπαπας.

Ο Δημήτρης Ιωάννου φέρνει το παράδειγμα του “Crazy Water”, του μεγαλύτερού τους hit (όσο μεγάλο μπορεί να είναι ένα hit μιας μπάντας που ήταν, είναι και θα είναι underground) που το κοινό ζητάει συχνά στις συναυλίες τους. Πριν από δυο χρόνια στο ΚΠΙΣΝ, προκειμένου να μην το παίξουν πάλι μιας και το είχαν ψιλοβαρεθεί, όπως λένε, το διασκεύασαν ώστε να το φέρουν στα σημερινά μέτρα της μπάντας. Κάπως έτσι, γεννήθηκε το “In Crazy Waters” που περιλαμβάνεται στο Bright New Darkness.

Ένας ολοζώντανος οργανισμός που λειτουργεί συντονισμένα και ενστικτωδώς, χωρίς να ψάχνει τις αναπνοές του στο χθες. «Κάθε φορά που λείπει ένας από όλους μας, αλλάζει η συνοχή μας. Είμαστε έξι αλλά είμαστε ένας», λέει η Χριστίνα Κασσεσιάν, πιάνει την κιθάρα της και οι Bokomolech είναι έτοιμοι να ξεκινήσουν και πάλι να παίζουν.