b4

Υπάρχουν αρκετές ιστορίες στην ιστορία του ποδοσφαίρου που εμπλέκονται με ζητήματα έξω από αυτό. Η ικανότητα του αθλήματος να ακουμπάει και σε άλλες πτυχές της ζωής, είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες και γοητευτικές πλευρές του. Ειδικά όταν μπλέκεται με ιστορικά στοιχεία και ξεχωρίζει μέσω αυτών. Όπως η ιστορία της τρομερής Δυναμό Κιέβου που νίκησε τους Ναζί σε ποδοσφαιρικό αγώνα (βλέπε The Death Match) και μετά χάθηκε στους εφιάλτες των στρατοπέδων συγκέντρωσης ή η ιστορία του Ματίας Ζίντελαρ, που εκπροσώπησε την Αυστρία απέναντι στους Γερμανούς κατακτητές που είχαν προσαρτήσει με το έτσι θέλω τους Αυστριακούς. Εκείνος, όμως επέλεξε να τους αντιμετωπίσει με τα χρώματα της χώρας του και όχι ως μέλος της παράνοιας του Χίτλερ. Ο Ζίντελαρ, με το προσωνύμιο «Μότσαρτ του Ποδοσφαίρου» έχει ανακηρυχθεί ως ο καλύτερος αυστριακός ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα και όντας ο αρχηγός της Wunderteam καταλαβαίνουμε πως είχε ισχυρό ανταγωνισμό.

O μεγάλος Ματίας Ζίντελαρ (φωτό:FIFA)

Η θαυμαστή ομάδα της Αυστρίας ήταν με διαφορά από τις καλύτερες στην Ευρώπη και τον κόσμο – για πολλούς η πρώτη ομάδα που έπαιξε το περίφημο «τοτάλ φούτμπολ» – η μοίρα της όμως έμοιαζε υπερβολικά πολύ στην άλλη ομάδα-θαύμα που ξεκινούσε εκείνη την περίοδο και μετέπειτα γιγαντώθηκε, την Ουγγαρία. Και οι δύο χώρες, παρ’ όλο το εντυπωσιακό τους στυλ παιχνιδιού και τις καινοτόμες τακτικές ιδέες πάνω στο χορτάρι δεν πήραν ποτέ το Μουντιάλ, φτάνοντας πολύ κοντά, αλλά την τελευταία στιγμή έχαναν από τους πιο ρεαλιστές ή σκληροτράχηλους Ιταλούς και Γερμανούς, το ’34 η Αυστρία και το ’54 οι Ούγγροι. Και βέβαια υπάρχει στην πορεία της ιστορίας τους εκείνος ο μεγάλος κοινός παραλληλισμός: Οι πολιτικές εξελίξεις που κυριολεκτικά κατακερμάτισαν τους λαούς και ως εκ τούτου και τις ομάδες. Η μεν Αυστρία, διαλύθηκε με την άνοδο του χιτλερισμού και το Β ‘Παγκόσμιο Πόλεμο και η Ουγγαρία από την επανάσταση του 1956 που οδήγησε πολλούς παίκτες εκτός της χώρας.

Offside_Cover_kokkino

Ένα τέτοιο εικονογραφημένο βιβλίο με τίτλο Οφσάιντ: Ματίας Ζίντελαρ, ο Μότσαρτ του ποδοσφαίρου(πρωτότυπος τίτλος: Abseits: 1938. Ein Fußballer sagt NEIN) των Φαμπρίτσιο Σιλέι (Fabrizio Silei) και Μαουρίτσιο Κουαρέλλο (Maurizio A.C.Quarello) μεταφρασμένο από τους Ελένη Κατσαμά και Φίλιππο Μανδηλαρά και τις εκδόσεις «Κόκκινο» που εδρεύουν στην Καλαμάτα. Το κείμενο του Σιλέι και τα σκίτσα του Κουαρέλλο συνδυάζονται άψογα, λέγοντας την ιστορία του Ζίντελαρ και κυρίως το σημείο καμπής: Την προσάρτηση της Αυστρίας και το ματς που λέγεται ότι του στέρησε τη ζωή. Τον αγώνα εκείνη την Άνοιξη του ’38 ( 3 Απρίλη για την ακρίβεια) ανάμεσα στην Αυστρία και τη Γερμανία που θα επιστέγαζε την ένωση των δυο γερμανικών λαών. Κόντρα στις πεποιθήσεις, ο Ζίντελαρ όχι μόνο συμμετείχε ως αρχηγός της Αυστρίας, φορώντας την κόκκινη φανέλα με το λευκό σορτσάκι στα χρώματα της σημαίας, αλλά πέτυχε το πρώτο από τα δύο γκολ με τα οποία η τελευταία φουρνιά της Wunderteam φιλοδώρησε τους Ναζί και στο τέλος στάθηκε χωρίς να υψώσει το χέρι ναζιστικά προς τους επισήμους, όπως υπαγόρευε το πρωτόκολλο της εποχής.

Κι όλα αυτά, τα βλέπουμε μέσα από την οπτική ενός μικρού παιδιού, του Μάρκους, που μέσα από την αγνή αγάπη για το ποδόσφαιρο και το ίνδαλμά του γίνεται ο καλύτερος αφηγητής της παράνοιας της εποχής. Ο Ζίντελαρ λίγο καιρό μετά, βρέθηκε νεκρός στο διαμέρισμά του μαζί με την ιταλίδα μνηστή του, υποτίθεται από δηλητηρίαση που οφείλετο σε εισπνοή μονοξείδιου του άνθρακα. Όμως, στην κοινή γνώμη τότε και μέχρι τις μέρες μας ο θάνατος του Ζίντελαρ έχει σίγουρα κάποια σχέση με εκείνο το ματς, αλλά και με την εν γένει άρνησή του να συμμετάσχει ως μέλος της Ναζιστικής Γερμανίας στην εθνική ομάδα. Ήταν 36 ετών και ακόμη και σήμερα ο μεγαλύτερος παίκτης που έβγαλε ποτέ η Αυστρία. Και το βιβλίο αποτελεί μια μικρή, αλλά θαυματουργή πιστοποίηση του μύθου του Ζίντελαρ.

Οι Εκδόσεις Κόκκινο ξεκίνησαν από μια ανάγκη της Γαλλίδας (γραφίστρια) συζύγου τού Γιώργου Κουραβέλου (που κάνει και το μανατζάρισμα) από την Καλαμάτα, ελλείψει εικονογραφημένου παιδικονεανικού βιβλίου με κάποια στάνταρντς στη χώρα μας. Το βιβλίο ιταλικής εμπνεύσεως και παραγωγής, είναι σκληρόδετο, σχήματος Α4 και μπορείτε να το ξεφυλλίσετε (και προμηθευτείτε) από το βιβλιοπωλείο Φωταγωγός στη Στοά Κουρτάκη παρακολουθώντας τις «Νύχτες Μπαλίτσας» με την Popaganda, σήμερα 8/7, αύριο και την Κυριακή 13/7 στον τελικό του Μουντιάλ.