O αισθησιασμός και η επιθυμία κυριαρχούν στο έργο της Σοφίας Στέβη

Η έκθεση της Σοφίας Στέβη με τίτλο Laura & Lizzie, που εγκαινιάζεται απόψε στις 20:00 στη γκαλερί Breeder, αντλεί το όνομα της αλλά και τη θεματολογία της, από το ποίημα The Goblin Market. Το ποίημα, γραμμένο κατά τη βικτωριανή εποχή, προκαλεί εντύπωση για την τολμηρότητα του θέματος του. Με λίγα λόγια οι αδερφές Laura και Lizzie επισκέπτονται κάθε βράδυ μια πηγή για να πάρουν νερό. Εκεί, καλικάντζαροι έχουν στήσει μια αγορά και διαλαλούν την πραμάτεια τους, τα πιο λαχταριστά, ζουμερά φρούτα του κόσμου. Παρά τις προσπάθειές τους να αντισταθούν στον πειρασμό που ελλοχεύει, ένα βράδυ η Laura δεν αντέχει και υποκύπτει. Η περιγραφή της σκηνής  όπου η Laura απολαμβάνει τα φρούτα είναι άκρως ερωτική. Από την στιγμή που επιστρέφει στο σπίτι δεν παύει να σκέφτεται αυτή την εμπειρία, με αποτέλεσμα να αρρωστήσει. Aποφασισμένη να σώσει την αδερφή της,  η Lizzie παραμερίζει κάθε φόβο και δισταγμό και επισκέπτεται την αγορά για να πάρει κι άλλα φρούτα. Όταν όμως φτάνει εκεί, οι καλικάντζαροι προσπαθούν να την κάνουν να δοκιμάσει φρούτα με το ζόρι, με την περιγραφή του τι ακολουθεί να παραπέμπει σε βιασμό. Τελικά η Lizzie επιστρέφει στο σπίτι με το πρόσωπό της πασαλειμμένο με τους χυμούς των φρούτων που με βία κατανάλωσε, το οποίο και η αδερφή της γλείφει και τελικά επιβιώνει.  Η ζωγράφος Σοφία Στέβη απαντά στις ερωτήσεις της Popaganda για τη δουλειά της. 

«Η τέχνη είναι κάτι παραπάνω από τους περιορισμούς της σάρκας»

Τι ήταν αυτό που σε τράβηξε στο ποίημα  The Goblin Market και πώς σε ενέπνευσε για να δημιουργήσεις τη νέα σου σειρά έργων; Αγόρασα το βιβλίο με το ποίημα τυχαία, δεν γνώριζα την δουλειά της Christina Rosetti αν και ήξερα ότι ήταν αδερφή του Dante Gabriel Rossetti, ενός από τα ιδρυτικά μέλη της αδελφότητας των Προραφαηλιτών. Όταν ξεκίνησα να διαβάζω, αρχικά με άγγιξαν κάποιες εικόνες όπως ο τρόπος που περιγράφει τα φρούτα που πουλάνε τα goblins στο παζάρι ή οι σκηνές μεταξύ των πρωταγωνιστών. Όλα αυτά τα βρήκα πολύ ζωντανά και ζωγραφικά.  Όταν προσπάθησα όμως να καταλάβω το ποίημα με συγκίνησε ο τρόπος που μία βικτωριανή γυναίκα αυστηρών αρχών είχε την ευαισθησία και ένοιωσε την ανάγκη να προσεγγίσει την γυναικεία σεξουαλικότητα και επιθυμία με έναν  κρυπτογραφικό τρόπο. Το κείμενο έχει την μυθοπλασία και την δομή ενός παιδικού ποιήματος. Σκεφτόμενη την δουλειά μου, ο αισθησιασμός και η επιθυμία είναι κάτι που με απασχολεί έτσι και αλλιώς. Όπως επίσης το όνειρο και η διαφορετικότητα. Η Rosetti παρουσιάζει ένα παράλληλο σύμπαν μεταξύ δύο γυναικών, δύο αδελφών. Αυτό το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον. Το βιβλίο που παρουσιάζω είναι ίσως εικονογραφικά πιο κοντά στο ποίημα, το είχα στο μυαλό μου έντονα όταν δούλευα. Οι πίνακες είναι πιο πολύ η δική μου πραγματικότητα (πολλές φορές φανταστική μη πραγματικότητα) και σίγουρα το μελάνι, η μπογιά, η γραμμή, το ύφασμα κάποιες φορές οδηγούν  την σκέψη. 

Η ποίηση με ενδιέφερε πάντα. Όταν ζούσα στο Λονδίνο είχα έναν μικρό εκδοτικό οίκο που παρουσίαζε έργα διαφόρων φίλων ποιητών. Για αυτή την έκθεση έφτιαξα μία μικρή έκδοση η οποία περιέχει και ένα ποίημα της φίλης μου Δήμητρας Ιωάννου που έγραψε σε σχέση με την δουλειά μου αλλά φυσικά και αυτό καταλήγει να είναι η δική της πραγματικότητα. Είναι όμορφο αυτό.

Πώς διαχειρίστηκες στους πίνακες σου τον γυναικείο ερωτισμό και την σεξουαλικότητα; Σίγουρα υπάρχουν πολλοί συμβολισμοί, το γυναικείο στήθος υπάρχει σχεδόν παντού. Με γοητεύει η φόρμα, η λειτουργία του, το τι αυτό συμβολίζει. Υπάρχουν και άλλα σύμβολα, η μύτη, η λάμπα, τα αέρια, διάφορα άλλα, είναι το λεξιλόγιο που δημιουργώ, με βοηθάει να καταλάβω τι μου συμβαίνει. Κάποιος ίσως πει ότι τα χρώματα που χρησιμοποιώ, όλα αυτά τα ροζ, είναι αισθησιακά. Είναι όμως και αθώα  Μέσα από την γραμμή μου ψάχνω να βγάλω κάτι ζωντανό.

Η σεξουαλικότητα και η ερωτική επιθυμία είναι πολύ κοντά με την αγάπη και την ποίηση. H τέχνη εμπεριέχει την αγάπη και την ποίηση. Ή η ποίηση εμπεριέχει την τέχνη; Και υπάρχει και ο πόνος. Αυτά κοιτάω και αυτή την στιγμή στην επιφάνεια βρίσκονται ο έρωτας και το σώμα.

«Σίγουρα υπάρχουν πολλοί συμβολισμοί στους πίνακες μου, το γυναικείο στήθος υπάρχει σχεδόν παντού. Με γοητεύει η φόρμα, η λειτουργία του, το τι αυτό συμβολίζει».

Ως γυναίκα ζωγράφος πιστεύεις ότι λειτουργείς διαφορετικά από έναν άνδρα ζωγράφο και εάν ναι σε τι; Κάποτε στο Λονδίνο είχα δει μια ομιλία του Γιάννη Κουνέλη. Κάποια στιγμή είπε ότι θεωρεί τον εαυτό του ζωγράφο με την ελληνική σημασία της λέξης: αυτός που γράφει την ζωή. Δεν νομίζω ότι το φύλο παίζει ρόλο σε αυτό, η τέχνη είναι κάτι παραπάνω από τους περιορισμούς της σάρκας.

Θα σε ενδιέφερε αντιστοίχως να παρουσιάσεις μια σειρά πινάκων με θέμα τον ανδρικό ερωτισμό και την σεξουαλικότητα και εάν πώς θα τα προσέγγιζες; Σαν άνθρωπος μπορώ μόνο να καταλάβω εις βάθος τον δικό μου ερωτισμό. Είναι γυναικείος γιατί εγώ προσδιορίζομαι ως γυναίκα. Η αντρική σεξουαλικότητα με ενδιαφέρει αλλά δεν μπορώ να την κατανοήσω με τον ίδιο τρόπο. Γενικότερα δεν δουλεύω ακριβώς με σειρές. Σίγουρα στα πλαίσια μιας έκθεσης υπάρχει μία κάποιου είδους ταξινόμηση αλλά βλέπω την δουλειά μου σαν κάτι που εξελίσσεται προς μία κατεύθυνση με αλλαγές ρυθμών και παραδρόμους. Όπως και η ζωή.