«No Direction Home»: Ένα φωτογραφικό χρονικό για τη διαδρομή των προσφύγων από τον πόλεμο στις πύλες της Ευρώπης

Ξεκινώντας από τη Συρία, το Κομπάνι, τη Σουρούτς, περνώντας στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τον Πειραιά, την πλατεία Βικτωρίας και τις καταλήψεις στέγης στην Αθήνα, την Ειδομένη, τους καταυλισμούς στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα και φτάνοντας μέχρι την ΠΓΔΜ, την Κροατία, τη Βουλγαρία, τη Σερβία και το Καλαί, το βιβλίο «No Direction Home» (σε ελεύθερη απόδοση της συντάκτριας: Χωρίς σπίτι να γυρίσω), ακολουθεί τη διαδρομή των προσφύγων από τις εστίες πολέμου ως τις πύλες της Ευρώπης.

Στο βιβλίο του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ, η αφήγηση σταματάει στα Βαλκάνια και το Καλαί, μέσα από τις φωτογραφίες 30 Ελλήνων φωτογράφων και αποσπάσματα από συνεντεύξεις με πρόσφυγες, περιγράφει στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η Ηλέκτρα Αλεξανδροπούλου, η οποία είχε την επιμέλεια της έκδοσης. Τα Βαλκάνια και το Καλαί είναι βέβαια Ευρώπη, αποτελούν, όμως, για τους πρόσφυγες μία στάση προς τα μέρη της Βόρειας Ευρώπης, όπου επιθυμούν να πάνε. Και τους έχουν καλέσει, κατά έναν μεγάλο βαθμό.

Στην έκδοση παρεμβάλλονται κάποιες μαύρες (χρωματικά) σελίδες, που δίνουν στοιχεία σχετικά με τους νεκρούς, τις μετεγκαταστάσεις που δεν έγιναν ποτέ, κ.λπ. «Το βιβλίο αποτυπώνει τον τελευταίο χρόνο με εικόνες εις βάθος. Τις βλέπεις και δεν έχεις απορίες για το τι συνέβη», συμπληρώνει η κ. Αλεξανδροπούλου.

«Η σκέψη ήταν διπλή: Καταρχάς, οι Έλληνες φωτογράφοι το καλοκαίρι του 2015 ανέβασαν πολύ το προσφυγικό στη διεθνή ατζέντα. Πρώτοι πήγαν αυτοί και μετά οι ξένοι συνάδελφοί τους. Τους το χρωστάμε. Κατά δεύτερον, αυτό είναι ένα βιβλίο για να θυμόμαστε», σημειώνει η κ. Αλεξανδροπούλου και εξηγεί: «Έχει τον τίτλο No Direction Home, γιατί βλέπουμε πού δεν μπορούν να μείνουν πια αυτοί οι άνθρωποι».

Ο φωτογράφος-φωτορεπόρτερ Αχιλλέας Ζάβαλλης συμμετέχει στο βιβλίο, εκτός των άλλων, με εικόνες που τράβηξε τον πρώτο καιρό του πολέμου στη Συρία. «Οι πρόσφυγες, που έχουν έρθει τα τελευταία δύο χρόνια στην Ευρώπη, βρίσκονται σε μια κατάσταση «λίμπο», η ζωή τους δεν προχωράει, μένει στάσιμη», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Παρομοίως, συμπατριώτες τους βρίσκονται εδώ και 5-6 χρόνια σε εξορία ή ζουν μέσα στον πόλεμο. Ένα παιδί που ήταν πέντε ετών το 2012, σήμερα είναι δέκα και σε πέντε χρόνια θα είναι δεκαπέντε. Ανήκει σε αυτό που λέμε «χαμένη γενιά». Είναι τραγικό αυτό που συμβαίνει», επισημαίνει ο ίδιος.

Το βιβλίο έρχεται μετά από «Το πιο κρύο καλοκαίρι», ένα κόμικ με τρεις ιστορίες προσφύγων, μία από τον Ελαιώνα και δύο από τη Γερμανία, το οποίο έφτασε ήδη τα 18.500 αντίτυπα. Και τα δύο βασίζονται στην άποψη του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ, πως το προσφυγικό δεν είναι κρίση αριθμών, αλλά πολιτική κρίση. «Επίσης, οι πρόσφυγες δεν είναι αριθμοί, αλλά άνθρωποι με όνομα και επώνυμο», υπογραμμίζει η κ. Αλεξανδροπούλου.

«Η Ευρώπη έχει μόνο να κερδίσει από τον κόσμο που έρχεται. Πολιτισμικά, οικονομικά, σε όλα τα επίπεδα. Είναι πανέξυπνοι, μορφωμένοι νεαροί»σημειώνει ο κ. Ζάβαλλης. «Όμως, παρόλο που υπάρχει η τεχνογνωσία για το πώς πραγματοποιείται ένα ασφαλές ταξίδι, τους το κάνουμε όσο πιο δύσκολο γίνεται. Κάποιες χώρες και κάποιοι άνθρωποι το “σώζουν”, αλλά το πρόβλημα παραμένει μεγάλο σε πολιτικό επίπεδο», προσθέτει.

Το «No Direction Home» διατίθεται δωρεάν, όπως και όλα τα βιβλία του Ιδρύματος. Μπορεί κανείς να το προμηθευτεί από τα γραφεία του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ, Καλλιδρομίου 17, στην Αθήνα, 9 με 17.00 καθημερινά, τηλέφωνο 210 3613769, ή να στείλει την παραγγελία του στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected] .