“Παράνομη” αισιοδοξία

Aνάμεσα στις υπόλοιπες «Παγκόσμιες ημέρες» που κάνουμε μνεία κάθε χρόνο, συγκαταλέγεται και η 18η Δεκεμβρίου ως «Παγκόσμια ημέρα μετανάστη». Με αφορμή αυτή την ημέρα, οι συνήθεις αναφορές επικεντρώνονται στα μηνύματα του ΟΗΕ, στα δικαιώματα των μεταναστών και στη μεταναστευτική πολιτική της κάθε χώρας ως μείζον πολιτικό και κοινωνικό θέμα.

Χωρίς φυσικά να παραβλέπεται ή υποτιμάται οποιαδήποτε συζήτηση αφορά όλα τα παραπάνω και που γίνεται πιο επίκαιρη από ποτέ λόγω των συνεχών επιθέσεων που δέχονται οι μετανάστες, υπάρχει και μια άλλη εικόνα που αφορά σ’αυτούς και που σπάνια στέκεται κανείς. Μια εικόνα που αποδίδει μια στάση ζωής ανθρώπων, καθόλου ευνοημένων που μέσα στο μικρό παράλληλο με το δικό μας «σύμπαν» των ζωών που έχουν δημιουργήσει, μπορούν να… χαμογελάνε.

Το προηγούμενο Σάββατο, μέσα σε ένα club, μέσα στον παροξυσμό της μουσικής και του κόσμου, ενας πενηντάρης, μάλλον Πακιστανός, από εκείνους που γυρίζουν στα μαγαζιά πουλώντας τριαντάφυλλα, μπήκε στο μαγαζί και παράλληλα με τη «δουλειά» άρχισε να χορεύει μαζί μας. Στα λίγα αυτά λεπτά, μπορούσες να τον δεις να το χαίρεται τόσο, όσο δεν έχω δει κανέναν «γηγενή» αυτής της ηλικίας να χαίρεται έτσι, εδώ και πολύ καιρό. Η εικόνα βέβαια ξαφνιάζει, όχι λόγω της ηλικίας ενός ανθρώπου που χορεύει, αλλά γιατί αυτός ο άνθρωπος ήταν μετανάστης και πουλούσε λουλούδια. Και εμείς, έχουμε κατοχυρώσει στη συνείδησή μας ότι αυτή η κατηγορία ανθρώπων μέσα σε όλα τα υπόλοιπα δικαιώματα που έχουν απωλέσει (ή που ποτέ δεν τους αποδόθηκαν) είναι και αυτό της χαράς, ακόμη και της διασκέδασης. Στην πραγματικότητα βέβαια δεν ασχολούμαστε καθόλου μαζί τους, όταν όμως τύχει και σηκώσουμε το κεφάλι να τους δούμε (οι περισσότεροι άνθρωποι στην Αθήνα περπατάνε σκυμμένοι), μας ξαφνιάζει η ευγένεια που μπορεί να εισπάξουμε. Τα χαμόγελά τους, όταν συναντηθούν τα βλέμματα μας, μέσα από το παρμπρίζ του αυτοκινήτου μας. Από μέσα εμείς, με σπίτια κι αυτοκίνητα που κοστίζουν και ένα σύννεφο μιζέριας απλωμένο, απ’έξω εκείνοι, χωρίς τίποτα, με την ξαστεριά της ελυθερίας στα μάτια.

Έχω αποτυπώσει αρκετές τέτοιες εικόνες κάπου στο πίσω μέρος του μυαλού μου. Τους παρατηρώ μέσα στον ηλεκτρικό, στους δρόμους, στα παγκάκια. Δεν ξέρω αν έχει κάτσει να σκεφτεί κανείς ποια μπορεί να είναι η καθημερινότητα ενός μετανάστη στην Αθήνα, η ζωή του. Πού μεγάλωσαν, ποιούς έχουν αφήσει πίσω, αν έχουν παρέες,τι μουσική ακούνε, ή αν τα παιδιά τους πάνε σχολείο. Μπορώ όμως πολύ ξεκάθαρα να δω ότι μέσα στο «παράνομο» της ύπαρξης και της επιβίωσής τους, κουβαλάνε μια απόλυτα αυθεντική αισιοδοξία. Τολμάνε να ζουν όταν τα ‘χουν χάσει όλα, όταν βιώνουν καθημερινά το ρατσισμό, την ίδια στιγμή που εμείς οι…γνήσιοι Έλληνες, γκρεμισμένοι από το ιδεώδες του lifestyle μας και με σαφώς παρ’όλα αυτά πολύ καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και κοινωνικό status, μετράμε δυνάμεις για να συνεχίσουμε. Ίσως αυτή την παγκόσμια ημέρα, ίσως κάθε μέρα, γιορτάσουμε τα μαθήματα ζωής που μπορούν να μας δώσουν αυτοί οι άνθρωποι που υπάρχουν δίπλα μας και ζουν, χωρίς απλά να επιβιώνουν. Ακόμη κι αν εμείς δεν το αντιλαμβανόμαστε.