Άποψη της Αθήνας από τον Λυκαβηττό. ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/Παντελής Σαίτας

Η «επέλαση» της Αφρικανικής σκόνης επί του ελληνικού εδάφους, δεν αποτελεί κάποιο καινούριο φαινόμενο. Ωστόσο σήμερα υπάρχει καλύτερη τεχνογνωσία μελέτης και πρόγνωσης καθώς και η ενημέρωση του κοινού, από τα ΜΜΕ. Παραμένει βέβαια γεγονός, ότι η συχνότητα των «επισκέψεών» της έχει αυξηθεί και οι λόγοι φαντάζουν μάλλον προφανείς. 

Τι είναι όμως η Αφρικανική σκόνη;

Έρευνες Ελλήνων και ξένων επιστημόνων έχουν εντοπίσει επικίνδυνα βαρέα μέταλλα και στοιχεία στην Αφρικανική σκόνη, όπως μόλυβδο, ψευδάργυρο, χρώμιο, βανάδιο, αρσενικό και νικέλιο. Πέραν των παραπάνω, οι επιστημονικές μετρήσεις αναδεικνύουν και άλλες επιβλαβείς για την υγεία ουσίες, που «ταξιδεύουν» μαζί με την σκόνη, οι οποίες εν πολλοίς συνδέονται με την ανθρώπινη δραστηριότητα – από τις χωματερές και την μόλυνση του περιβάλλοντος στην Βόρειο Αφρική, έως τον καταστροφικό, από όλες τις απόψεις, πόλεμο στην Λιβύη.

Τα  σωματίδια που τελικώς καταφέρνουν να φτάσουν στην χώρα μας, είναι τα ελαφρύτερα και μικρότερα – τα βαρύτερα καθιζάνουν στην διαδρομή – πράγμα που σημαίνει ότι έχουν την ιδιότητα, αφενός να συνδέονται με άλλα βλαβερά μόρια που προέρχονται από τους ρύπους  των αυτοκινήτων σε μια πόλη – λέγε με Αθήνα -, ενώ αφετέρου μπορούν ευκολότερα να εισέλθουν στο αναπνευστικό μας σύστημα.

Τί την προκαλεί;

Η Αφρικανική σκόνη καθιστά ολοένα και περισσότερο αισθητή την παρουσία της στην Ελλάδα και γενικότερα στην Ευρώπη – μέχρι Σκανδιναβία φτάνει η χάρη της -, λόγω της ταχείας ερημοποίησης που καταγράφεται στην Σαχάρα, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την κλιματική αλλαγή και την οικολογική καταστροφή που προκαλεί ο ανθρώπινος παράγοντας. Ακόμη, τα βαρομετρικά χαμηλά, που έρχονται από τις ακτές της Αφρικής, φέρνουν περισσότερη σκόνη  την άνοιξη καθώς τότε, τα χαμηλά κινούνται επάνω από την ψυχρή θάλασσα και δεν δίνουν τόσο συχνά βροχές, ενώ ταυτόχρονα οι βόρειοι ψυχροί άνεμοι που, υπό κανονικές συνθήκες θα «καθάριζαν» την ατμόσφαιρα, απουσιάζουν ή εξασθενούν λόγω της υπερθέρμανσης των πόλων και ευρύτερα του πλανήτη.

Ποιες οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία;

Η Αφρικανική σκόνη έχει συσχετισθεί με ποικίλα προβλήματα υγείας του αναπνευστικού συστήματος και όχι μόνο. Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες κάνουν λόγο για αύξηση των εισαγωγών στα νοσοκομεία, ασθενών που αντιμετωπίζουν αναπνευστικά και καρδιολογικά προβλήματα, τις ημέρες με έντονες συγκεντρώσεις σκόνης. Στις ευπαθείς ομάδες συγκαταλέγονται οι ενήλικες και παιδιά με αναπνευστικό πρόβλημα, ενήλικες καρδιοπαθείς, άτομα με άσθμα και ηλικίες άνω των 65. Σημειώνεται πως καλό θα ήταν να αποφεύγεται η άσκηση σε εξωτερικούς χώρους τις ημέρες που το φαινόμενο βρίσκεται σε έξαρση, καθώς η σκόνη μπορεί να προκαλέσει φλεγμονώδη αντίδραση στα μάτια και στο δέρμα ή να επιδεινώσει υπάρχουσες αλλεργίες.