Υπάρχουν διάφορα αθλητικά κλισέ. Από τα πιο συχνά είναι να ακούς μετά από μια σπουδαία φάση, τον εκφωνητή να λέει «αυτή είναι η μαγεία του ποδοσφαίρου». Αυτή και άλλες πολλές. Όπως το να συζητάς κανονικά με έναν άνθρωπο για πράγματα που αφορούν όλη την κοινωνία, λησμονώντας πως κατά καιρούς έχεις εκφραστεί με βαριά (πολύ βαριά) γλώσσα για τον ίδιο και την οικογένειά του. Αυτή, όμως, είναι η μαγεία της ζωής.
Πάνε πολλά χρόνια από τότε που ο Πέτρος Κόκκαλης απασχόλησε αρκετά την κοινή γνώμη. Γιος ενός προέδρου που χαρακτήρισε μία ολόκληρη ποδοσφαιρική εποχή και πρόεδρος ο ίδιος για ένα μικρό διάστημα της ποδοσφαιρικής ομάδας του Ολυμπιακού. Από αυτή τη θέση κάποιος, κάνει πολλούς φίλους και πολλούς εχθρούς. Και σε συμβολικό και σε πραγματικό επίπεδο.
Όμως τα χρόνια πέρασαν και ο Πέτρος Κόκκαλης άφησε το «κόκκινο του Ολυμπιακού» για να ασχοληθεί με τα «χρώματα της γης». Γενικός Γραμματέας της Οργάνωσης Γη, καταπιάστηκε με την οικολογία και άφησε πίσω του την αθλητική καθημερινότητα. Όλα αυτά έληξαν πριν από λίγες ημέρες με μια αμφιλεγόμενη κίνηση.
Η παράταξη «Νικητής Πειραιάς» με επικεφαλής τον Γιάννη Μώραλη (αντιπρόεδρος του Ολυμπιακού και πρόεδρος της Super League), ρίχτηκε στη μάχη των Δημοτικών Εκλογών, προκαλώντας πανικό στον κραταιό Βασίλη Μιχαλολιάκο και μεγάλη αναταραχή στους κυβερνητικούς βουλευτές. Υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι είναι αρκετοί άνθρωποι που εμπλέκονται με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο με την ομάδα του Πειραιά. Ανάμεσά τους και ο μεγαλομέτοχος της ΠΑΕ, Βαγγέλης Μαρινάκης. Τα ερωτήματα που προέκυψαν ήταν πολλά. Τι θέλουν, ξαφνικά, οι επιχειρηματίες στην πολιτική; Θέλουν να αλλάξουν το λιμάνι ή να «βάλουν χέρι» στη νέα οικονομική διαχείριση του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς; Ο υποψήφιος, πλέον, δημοτικός σύμβουλος Πέτρος Κόκκαλης, προσπάθησε να λύσει μερικές από τις πολλές -εύλογες- απορίες. Αν τα κατάφερε, θα το κρίνει η κάλπη και όχι η εξέδρα.
Έχεις ξανακατέβει ποτέ σε εκλογές, για παράδειγμα σε σχολικές; Σε σχολικές όχι. Μόνο στα μέλη του Ολυμπιακού και μάλιστα σε εκλογές που είχα διοργανώσει ο ίδιος στην ουσία. Γιατί είχαμε ξαναεφεύρει το δημοκρατικό ποδοσφαιρικό σωματείο και τότε είχαν γραφτεί 93.000 άνθρωποι-μέλη του Ολυμπιακού.
Πιο εύκολα δεν ήταν στον Ερασιτέχνη Ολυμπιακό; Η βασική διαφορά είναι ότι πρέπει να οργανώσεις το πολίτευμα.
Η ιστορία με τα μέλη πάντως δε δούλεψε πολύ. Ο χρόνος έδειξε ότι δούλεψε, ο Ολυμπιακός έχει 60.000 μέλη, με τον κόσμο να πληρώνει τη συνδρομή του κι αν ρωτήσεις τον Μιχάλη Κουντούρη, που είναι τώρα πρόεδρος στον Ερασιτέχνη, θα δεις ότι στηρίζεται από αυτούς τους ανθρώπους, όπως και από όλα τα σωματεία. Δεν μπορούν να στηρίζονται στο κράτος, αλλά να πείθουν τον κόσμο ότι τον έχουν ανάγκη.
Ο οπαδός όμως θέλει η ομάδα του να νικάει πάντοτε. Υπάρχει ο διαχωρισμός οπαδού και φιλάθλου. Μπορεί στις άλλες χώρες να μη γίνεται αυτή η διαφοροποίηση, αλλά το γεγονός ότι έχουμε μία τόσο πλούσια γλώσσα, είναι καλό πράγμα. Εγώ ως οπαδό, καταλαβαίνω έναν άνθρωπο που στην ουσία καταναλώνει παθητικά ένα προϊόν (εισιτήρια, εφημερίδες), ενώ ο φίλαθλος είναι κάποιος που παράγει αθλητισμό, συμμετέχει δηλαδή λίγο πιο ενεργά.
Με τον Πειραιά, εκτός του Ολυμπιακού, υπήρχε κάποια άλλη σχέση; Στον Πειραιά δεν ήρθα με πλοίο, με έφερε ο Ολυμπιακός. Ήμουν με τον πατέρα μου στον Πειραιά και έχει μεγάλη συναισθηματική αξία για μένα. Πηγαίναμε στο γήπεδο Καραϊσκάκης και έπεφτα επάνω σε ένα πανηγύρι, σε μια γιορτή. Και αργότερα, από το ’94-95 που άρχισα να δουλεύω στην ομάδα, τα επόμενα 15 χρόνια της ζωής μου τα έζησα εδώ. Έχω μία μεγάλη σχέση με τον Πειραιά. Έχουμε κάνει αρκετή δουλειά κιόλας στην περιοχή, πέρα από τον Ολυμπιακό. Νομίζω ότι και η ομάδα πλέον έχει γίνει μία σύγχρονη εταιρεία αθλητικού θεάματος. Υπάρχει ένα εξαιρετικό γήπεδο και αθλητικές εγκαταστάσεις. Με ενδιέφερε πάντοτε το γύρω-γύρω, η οργάνωση, γιατί είναι ένας κόσμος ο Ολυμπιακός. Έχει σύμβολα, αξίες και ψάχνεις έναν τρόπο για να οργανώσεις την κατάσταση, ώστε να είναι αποτελεσματικός και να κάνει αυτούς που συμμετέχουν ικανοποιημένους.
Πώς βοηθάει η ενασχόληση με μία ομάδα στο πολιτικό κομμάτι; Εντάξει, μπορεί ο Ολυμπιακός να είναι άμεσα συνδεδεμένος με τον Πειραιά, αλλά αν ήσουν για παράδειγμα στον Παναθηναϊκό, δεν σημαίνει ότι θα ήξερες τι γίνεται στα Πατήσια. Ο Ολυμπιακός έχει μία ταυτότητα που την καταλαβαίνουν όλοι όσοι είναι Ολυμπιακοί, ακόμη και μερικοί που δεν είναι. Και βέβαια, δεν είναι μόνο το ποδόσφαιρο. Είναι περίπου 18 τμήματα, τα οποία έχουν μία άμεση σχέση με το μέρος. Μην ξεχνάς, ότι το 1925 που ιδρύθηκε η ομάδα, είχαμε μία τεράστια παραγκούπολη στον Πειραιά, με εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που είχαν έρθει εδώ και ζούσαν ως πένητες σε φαβέλες. Όταν ήρθε το σωματείο, επιτελούσε κοινωνικό έργο, μέσα σε ένα πλαίσιο κανονισμών, fairplay, «φροντίζω το σώμα μου». Βέβαια, η δικιά μου εποχή συνέπεσε με μία παγκοσμιοποίηση του ποδοσφαίρου και του Ολυμπιακού, αλλά γνώρισα τον Πειραιά, τις συνοικίες του, τους ανθρώπους του. Και δυστυχώς, εκείνη την περίοδο ο Ολυμπιακός με τον Πειραιά απέκτησαν διαφορετικές τροχιές. Ενώ η ομάδα προχωρούσε μπροστά και ξέφευγε από τα στενά όρια, ο Πειραιάς έχανε τη μεγάλη κίνηση του λιμανιού, γιατί τότε τα μεγάλα βαπόρια σταμάτησαν να ξεφορτώνουν εμπορεύματα. Τα container πια σε έξι ώρες ακουμπάνε στο ντόκο. Σε έξι μόνο ώρες ώρες ακουμπάνε ένα κουτί και έχει φύγει. Όταν ερχόντουσαν λοιπόν τα πλοία με γεμάτα αμπάρια μένανε μια εβδομάδα εδώ, κατέβαιναν τα πληρώματα, είχε αχθοφόρους, λιμενεργάτες, τελωνιακούς. Σήμερα τίποτα. Αν δεις το λιμάνι σήμερα είναι «κρανίου τόπος».
Ναι, αλλά γενικά δεν συχνάζει πολύς κόσμος στα λιμάνια πλέον. Το πρώτο κοντέινερ έπλευσε από τη Νέα Υόρκη στο Γκάλβεστοουν, το 1965. Στον Πειραιά, φαντάσου, αυτό έγινε το 1985. Σε χρόνους πόλης, είναι σαν χθες. Και δεν έχει καταφέρει να αντικαταστήσει μία οικονομική συνθήκη, που είναι ένα τεράστιο ζητούμενο. Ο Ολυμπιακός έδινε περηφάνια στην περιοχή, εξελισσόταν, πήγαινε μπροστά, ενώ στην πραγματική πόλη, ο κόσμος έφευγε. Ο κεντρικός δρόμος του λιμανιού, ήταν από τους πιο διάσημους και ακριβούς δρόμους στη ναυτιλία παγκοσμίως, όμως οι εφοπλιστές έφυγαν από εδώ. Η ναυτιλία, ένα από τα ελάχιστα πράγματα που η χώρα μας είχε τη δυνατότητα να διατηρεί έναν πολύ σοβαρό οικονομικό ρόλο, βρισκόταν στον Πειραιά. Τώρα που είναι;
Καλά, έφυγαν και από τη χώρα. Όχι μόνο από τη χώρα, δεν είναι η χώρα. Έχουν πάει τα γραφεία τους στην Εθνική Οδό, στην Γλυφάδα. Εδώ έφυγαν τα Ποσειδώνια που είναι τεράστιας σημασίας. Είναι το μεγαλύτερο γεγονός στην παγκόσμια ναυτιλία και συνέβαινε στον Πειραιά.
Ο δήμος έπεσε και σε μία μεγάλη περίοδο κακοδιαχείρισης; Υπήρξαν αρκετοί Δήμαρχοι που δεν κατάφεραν να φέρουν την πόλη στον 21ο αιώνα. Δεν μπορώ να τους κακίσω, γιατί ο Δήμος δεν ανήκει σε έναν άνθρωπο. Ο δήμος πρέπει να εμπνεύσει τον κόσμο, ώστε να δραστηριοποιηθεί και να γίνουν πράγματα. Η οικονομία του Πειραιά κατρακυλούσε γύρω τους, χωρίς να μπορούν να καταλάβουν γιατί γίνεται αυτό.
Ο Δήμαρχος έχει τη δυνατότητα να προσφέρει περισσότερα πράγματα σε σχέση με το παρελθόν; Πιστεύω ότι στην Ελλάδα του σήμερα, δεν έχει κανένας με δημόσιο αξίωμα την πολυτέλεια να μην προσφέρει. Κοινοτάρχης, Πρωθυπουργός, οτιδήποτε. Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, βλέπουμε ότι έρχονται ολοένα και περισσότερες εξουσίες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και υπάρχει το ζήτημα της παγκόσμιας αστικοποίησης. Επομένως, οι πόλεις, δείχνουν το δρόμο στο πώς θα αντιμετωπιστούν τα προβλήματα.
Θα προτιμούσες να ζεις στην Αθήνα ή τον Πειραιά; Στον Πειραιά κάποτε, δεν ήταν ευχάριστο να ζεις. Τώρα, με τις σημερινές συνθήκες, έχω επιλέξει να ζω στον Πειραιά και να παραμείνω εδώ τα επόμενα πέντε χρόνια. Θέλω να συμβάλλω όπως μπορώ ώστε να γίνει αυτή η πόλη καλύτερη. Άρα εδώ είμαι.
Εσύ, που ασχολείσαι με τόσα πράγματα, πώς σου ήρθε να μπλέξεις; Και σε ρωτάω γιατί και στην Αθήνα πολλοί αξιόλογοι άνθρωποι έχουν κατέβει και τελικά εγκατέλειψαν τη θέση τους μέσα σε λίγες μέρες, όταν είδαν τι έχουν να αντιμετωπίσουν. Πώς πιστεύεις ότι μπορείς να αλλάξεις κάτι σε αυτή την ιστορία; Προεκλογικά όλοι θα τα αλλάξετε όλα, αλλά μετά, όπου φύγει φύγει. Ασχολούμαι με τα κοινά, είτε μέσω του Ολυμπιακού είτε μέσω της Οργάνωσης Γη. Έχω μια τάση προς τα εκεί. Και νομίζω ότι έχω μεγαλώσει σε μία περίοδο όπου υπήρχαν πολλά στρεβλά πράγματα και δεν έχω διάθεση να τα βλέπω άλλο. Κι εγώ φοβάμαι αυτό το τέρας και τι θα κάνω, αλλά κάποια στιγμή πρέπει να πιστέψουμε ότι τελικά δεν θα κερδίσει το τέρας, θα κερδίσουμε εμείς.
Έχετε και εσείς κάτι από το «τέρας» όμως. Στο συνδυασμό σας είναι ο πρώην δήμαρχος Πειραιά, ο Αγραπίδης ο πρόεδρος του Ολυμπιακού, ο πρόεδρος της Σούπερ Λιγκ, είσαι κι εσύ. Όλοι έχετε μία σχέση μαζί «του» και δεν εμφανιστήκατε από το πουθενά. Είναι σημαντικό, όπως έχει γίνει και σε όλους τους άλλους μεγάλους δήμους της Ελλάδας, ότι επιτέλους στον Πειραιά εμφανίστηκε ένα σχήμα που δεν είναι στενά κομματικό. Είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό. Από εκεί και πέρα όλοι έχουν ένα παρελθόν και μία ιστορία. Κανένας δεν είναι αθώος και ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθο βαλέτω. Σημασία έχει να μπορούμε να ξεφύγουμε από το προηγούμενο κάδρο και να δημιουργήσουμε ένα καινούριο που θα λέει ότι όλοι μαζί πρέπει να κάνουμε κάτι σημαντικό γι’ αυτή την πόλη που ζούμε και εργαζόμαστε.
Δεν είδαμε, όμως, τον Γιάννη Μώραλη να σπάει αβγά στη Σούπερ Λίγκα για να αλλάξει το ποδόσφαιρο ή –με όλο το συμπάθειο- τον Βαγγέλη Μαρινάκη να κάνει καμιά μεγάλη προσπάθεια να λύσει βασικά θέματα στο ποδόσφαιρο, όπως η βία. Πως θα αλλάξουν τα πράγματα στον Πειραιά; Παλιά η δουλειά μου ήταν να συζητώ με ανθρώπους σαν εσένα που είναι έξω από το ποδόσφαιρο και θεωρούν ότι όλα είναι απλά και οι παράγοντες δεν θέλουν. Αυτό δεν είναι καθόλου έτσι, το ποδόσφαιρο δεν είναι αποκομμένο από την κοινωνία, ούτε υπάρχουν παράγοντες που θέλουν να μην πηγαίνουν καλά τα μαγαζιά τους, το εμπορικό τους προϊόν. Απλώς είναι τρομερά δύσκολο θέμα και ξέρω πολύ καλά πως όλοι αυτοί οι άνθρωποι προσπαθούν και κάνουν ό,τι μπορούν. Δεν θα αρνηθεί κανείς να υπογράψει κάτι για να σταματήσει η βία. Από εκεί και πέρα, το ποδόσφαιρο είναι ένας χώρος που έχει πολλή δημοσιότητα, λίγο-πολύ όλοι ασχολούμαστε για την πλάκα μας και τον κρίνουμε, χωρίς όμως να γνωρίζουμε πώς να πράξουμε τα απαραίτητα. Από την άλλη μεριά πρέπει να δούμε ότι το ποδόσφαιρο, καλώς ή κακώς, είναι 10ο στην ευρωπαϊκή κατάταξη. Πράγμα που δεν συμβαίνει με άλλους παραγωγικούς τομείς της χώρας. Δεν συζητάω επίσης για την Εθνική Ομάδα που αγωνίζεται σε πολύ ψηλό επίπεδο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ποδόσφαιρο είναι ο χώρος απ΄όπου ξεκίνησε μία κάποιου είδους κάθαρση. Κάποιοι άνθρωποι μπήκαν φυλακή γι’ αυτό.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όσοι ασχολούνται με το ποδόσφαιρο έχουν και κατά καιρούς κάποια σχέση με τη δικαιοσύνη, το έχει δείξει και η ιστορία. Όχι όλοι. Νομίζω χρησιμοποιείται ένα πλαστό στερεότυπο που κακώς το ποδόσφαιρο έχει αφήσει να εξελιχθεί. Αν σε πιέσω να μου πεις δέκα τέτοιους ανθρώπους, θα δυσκολευτείς. Αλλά στην ΕΠΟ είναι εγγεγραμμένοι πάνω από 250.000 άνθρωποι. Αυτοί, έχουν και 3.000 προέδρους. Τώρα αν οι δέκα έχουν πάει φυλακή, καλώς έχουν πάει. Αλλά αυτή είναι μία μεγάλη κουβέντα.
Είναι πρόβλημα που αναγκαστικά οι περισσότερες απαντήσεις που πρέπει να δίνεις έχουν σχέση με τον Ολυμπιακό και δεν αφορούν το Δήμο του Πειραιά; Όχι για μένα δεν είναι πρόβλημα. Γιατί πάντα έβλεπα τον Ολυμπιακό σαν ένα σύνολο που χρειάζεται λύσεις και πρόοδο. Άρα δεν μου κάνει ιδιαίτερη διαφορά.
Στην επόμενη σελίδα η πολιτική, ο δήμος του Πειραιά και το «no politica» της Θύρας 7.
