Ο Καβάφης στον ΟΣΥ (1)

Για να έχεις φτάσει εδώ, ήδη ξέρεις όσα χρειάζεται, καβαφικός ή αντικαβαφικός, έχεις κουβεντιάσει τους στίχους του εθνικού μας ποιητή ή στη «χειρότερη» έχεις ξεφυλλίσει κάποια συλλογή του. Αιτία της έξαρσης της ποιητικής ευαισθησίας που σε έπιασε δεν είναι άλλη από την ενέργεια του Ωνασείου να ντύσει τα ΜΜΜ της σου με στίχους του Καβάφη, με αφορμή την απόκτηση του αρχείου του. Όταν λοιπόν ο Καβάφης συνάντησε τους Beetroot, το αποτέλεσμα δεν υπήρχε περίπτωση να αφήσει τον κόσμο αδιάφορο.

Κι ενώ η ποίηση άρχισε ξαφνικά να δίνει ρυθμό στην αθηναϊκή καθημερινότητά, στο εξωτερικό συναντάς τον πολιτισμό να επικοινωνείται από παντού και (σχεδόν) πάντα. Ποιήματα και άλλες λιτές φράσεις που συλλαμβάνουν τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα μέσα από τα μικρά, για να μεταφέρουν το κλίμα της εποχής, είναι η βασική ανάγκη της κάθε μεγαλούπολης εκτός των ελληνικών συνόρων.

Είναι φυσιολογικό πως με αυτή τη κρίση που μας δέρνει αυτό που θα πουλήσει πιο πολύ θα είναι η νοσταλγία. Υπό αυτό το πρίσμα, η καμπάνια με τον Καβάφη, marketing wise, ήταν απολύτων σωστή. Η Στέγη είναι ένα πολύ σημαντικό ίδρυμα που μας έχει φέρει σε επαφή με την υψηλή πολιτιστική δημιουργία. Θα ακολουθήσουν πολλές και διαφορετικές εκδηλώσεις που τις περιμενουμε με μεγάλο ενδιαφέρον, τους εικαστικούς διαλόγους στον Εθνικό Κήπο για παράδειγμα. Το εγχείρημά της είναι δύσκολο έτσι κι αλλιώς. Εμένα μου αρκεί πάντως που μας «τρίβουν στα μούτρα» σήμερα τον Καβάφη. Δηλώνω λάτρης της ποίησης του μέχρι το κόκκαλο και υποστηρίζω την ανάγνωσή της με κάθε τρόπο.

Ο Καβάφης, που ανάλογα με την εποχή διαβάζεται ως ο ακόλαστα ηδονικός, ο επικίνδυνα πολιτικός, ο ομοφυλόφιλος (εκτός Ελλάδος), ο εθνικός μας ποιητής (εντός Ελλάδας), παραμένει η κοιτίδα του Νέου Ελληνισμού. Το έργο του, είναι relevant σήμερα γιατί το διακείμενο της ποιητικής του σε βοηθάει να καταλάβεις καλύτερα το παρόν. Ακόμη και μεμονωμένες αράδες από τα ποιήματά του, περιγράφουν καλά τον αποπροσανατολισμένο άνθρωπο του σήμερα, μετέωρο ανάμεσα σε μια τεράστια και άκρως γοητευτική ιστορική και πολιτιστική παράδοση και συνεπώς, το σπαρακτικό αίσθημα της ευθύνης που καθένας από εμάς νιώθει ή θα έπρεπε να νιώθει απέναντι στην κληρονομιά του.

Αν διαβάσετε ένα πράγμα αυτή την εβδομάδα, ας είναι αυτό το κομμάτι. Με κάνει και ανατριχιάζω, μου φτιάχνει τη μέρα, το μήνα, τη χρονιά κάθε φορά που πέφτω πάνω του:

“Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι,
τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,
αν μεν’ η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή
συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,
αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,
αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.”